-
1 Ζεύς
1 genealogical relationships. son of Kronos,Κρονίδα βαρυγδούπου Διός O. 8.44
“ Κρονίων Ζεὺς πατὴρ” P. 4.23Κρονίδαο Ζηνὸς υἱοί P. 4.171
πὰρ Δὶ Κρονίδᾳ N. 1.72
Κρονίδᾳ τε Δὶ N. 4.9
σπονδοφόροι Κρονίδα Ζηνὸς Ἀλεῖοι I. 2.24
] Κρονίων Ζεὺς ?fr. 334a. 10, cf. O. 2.12 husband of Hera,Ἥρας τὰν Διὸς εὐναὶ λάχον P. 2.27
Διὸς ἄκοιτιν P. 2.34
cf. N. 7.95 husband of Thetis, Θέμιν ἄλοχον Διὸς fr. 30. 5. cf. fr. 31. son of Rhea v. O. 2.12 brother of Hestia and Hera,Ἑστία, Ζηνὸς ὑψίστου κασιγνήτα καὶ ὁμοθρόνου Ἥρας N. 11.2
lover of Aigina,Αἴγινα, τεῶν Διός τ' ἐκγόνων N. 7.50
Διὸς Αἰγίνας τε λέκτρον N. 8.6
Ζηνί τε ἅδον βασιλέι (sc. Αἴγινα καὶ Θήβα) I. 8.18 lover of Alkmene, P. 4.171τέκε οἱ καὶ Ζηνὶ μιγεῖσα Ἀλκμήνα P. 9.84
Ζεὺς ἐπ' Ἀλκμήναν Δανάαν τε μολὼν N. 10.11
lover of Danae, N. 10.11 lover of Leda, P. 4.171 lover of Semele O. 2.27, and of Thyone,ἀτὰρ λευκωλένῳ γε Ζεὺς πατὴρ ἤλυθεν ἐς λέχος ἱμερτὸν Θυώνᾳ P. 3.98
lover of Thebe, I. 8.18, cf. test., fr. 290. lover of Ganymede,ἦλθε καὶ Γανυμήδης Ζηνὶ O. 1.45
prospective lover of Thetis, ( Θέτιν) Ζηνὶ μισγομέναν ἢ Διὸς πὰρ ἀδελφεοῖσιν (Tric.: Διὶ codd.: Δί τε Hermann) I. 8.35 cf. I. 8.27 father of Apollo & Artemis,παίδων Διός P. 3.12
father of Athena,αὐτὰ Ζηνὸς ἐγχεικεραύνου παῖς O. 13.77
( Ζεὺς) ὃς καὶ τυπεὶς ἁγνῷ πελέκει τέκετο ξανθὰν Ἀθάναν fr. 34, cf. O. 7.36 father of Herakles,Διὸς ἄλκιμος υἱὸς O. 10.44
παῖς Διὸς N. 1.35
, cf. P. 9.84, I. 6.42 ]ἐπὶ βρέφος οὐρανίου Διός[ Πα. 2. ]Διὸς υἱόν P. Oxy. 2622. fr. 1. 15. father of Polydeukes,Ζεὺς δ' ἀντίος ἤλυθέ οἱ N. 10.79
father of Aiakos, N. 7.84, I. 8.18, cf. Pae. 15.5 father of Korinthos,ταὐτὰ δὲ τρὶς τετράκι τ' ἀμπολεῖν ἀπορία τελέθει, τέκνοισιν ἅτε μαψυλάκας, Διὸς Κόρινθος N. 7.105
father of Muses,κόραι Πιερίδες Διός O. 10.96
father of Graces O. 14.14 father of Fortune,παῖ Ζηνὸς ἐλευθερίου σώτειρα Τύχα O. 12.1
father of Truth,θυγάτηρ Ἀλάθεια Διός O. 10.4
father of Peirithoos, φὰν δ' ἔμμεναι Ζηνὸς υἱοὶ καὶ κλυτοπώλου Ποσειδάωνος sc. Peirithoos and Theseus fr. 243.2 king and all powerful father of gods and men.πατέρ' Οὐρανιδᾶν ἐγχεικέραυνον Ζῆνα P. 4.194
Ζεὺς πατήρ O. 2.27
ὦ Ζεῦ πάτερ O. 7.87
ὕπατ' εὐρὺ ἀνάσσων Ὀλυμπίας, Ζεῦ πάτερ O. 13.26
Ζεὺς πατὴρ P. 3.98
“ Κρονίων Ζεὺς πατὴρ” P. 4.23Ζεῦ πάτερ N. 8.35
, N. 9.31, N. 9.53, N. 10.29παρὰ πατρὶ φίλῳ Δὶ N. 10.55
“ ὦ Ζεῦ πάτερ” (Herakles speaks) I. 6.42 Ζεὺς πατήρ fr. 93. v.πατήρ. Ζεὺς ἀθανάτων βασιλεύς N. 5.35
Ζηνὶ βασιλέι I. 8.18
, cf. O. 7.34, N. 7.82, N. 10.16ὑπέρτατε Ζεῦ O. 4.1
εὐρυτίμου Διός O. 1.42
Ὀλύμπου δεσπότας Ζεὺς N. 1.14
πρὸς Ὀλυμπίου Διός Πα. 6. 1, cf. O. 2.12, O. 14.12Διὸς ὑψίστου N. 1.60
Ζηνὸς ὑψίστου N. 11.2
Ζεὺς τά τε καὶ τὰ νέμει, Ζεύς ὁ πάντων κύριος I. 5.53
, cf. P. 5.122Ζεὺς ὁ θεῶν σκοπὸς Pae. 6.94
οὐρανίου Διός Pae. 20.9
v. also,μεγασθενής, ἀριστοτέχνας, κράτιστος, εὐρύζυγος. Ζεὺς ἄφθιτος P. 4.291
ἐν τᾷδε Διὸς ἀρχᾷ i. e. on earth O. 2.58 παρὰ σκᾶ[πτ]ον Διὸς Οὐρανίδαι ἐν μεγάροις ἵσταντι Δ. 2. 7.3 as patron and cult god. of the Aiakidai;Αἴγινα φίλα μᾶτερ, ἐλευθέρῳ στόλῳ πόλιν τάνδε κόμιζε Δὶ καὶ κρέοντι σὺν Αἰακῷ P. 8.99
Ζεῦ, τεὸν γὰρ αἶμα N. 3.65
ἐκ δὲ Κρόνου καὶ Ζηνὸς ἥρωας αἰχματὰς φυτευθέντας Αἰακίδας N. 5.7
of the Eratidai;τὸ μὲν γὰρ πατρόθεν ἐκ Διὸς εὔχονται O. 7.23
of the Blepsiadai;Τιμόσθενες, ὔμμε δ' ἐκλάρωσεν πότμος Ζηνὶ γενεθλίῳ O. 8.16
of the Aiolidai; “ μάρτυς ἔστω Ζεὺς ὁ γενέθλιος ἀμφοτέροις” P. 4.167, cf. P. 4.107 as Ζεὺς γενέθλιος, v. O. 8.16, P. 4.167 asΖεὺς σωτήρ; σωτὴρ ὑψινεφὲς Ζεῦ, Κρόνιόν τε ναίων λόφον O. 5.17
σωτῆρος Διὸς fr. 30. 5, cf. I. 6.8 asΖεὺς Αἰτναῖος; Ζηνὸς Αἰτναίου κράτος O. 6.96
Ζηνὸς Αἰτναίου χάριν N. 1.6
, cf.Ζεῦ, ὃς τοῦτ' ἐφέπεις ὄρος P. 1.29
asΖεὺς λτ;γτ;ένιος; σώτειρα Διὸς ξενίου πάρεδρος Θέμις O. 8.21
καὶ ξενίου Διὸς ἀσκεῖται θέμις N. 11.8
cf. N. 5.33 asΖεὺς Λυκαῖος; Ζηνὸς ἀμφὶ πανάγυριν Λυκαίου O. 9.96
cf. O. 13.108, N. 10.48 as Zeus-Aristaios; “θήσονταί τέ νιν ἀθάνατον, Ζῆνα καὶ ἁγνὸν Ἀπόλλων' τοῖς δ Ἀρισταῖον καλεῖν” in Cyrene P. 9.64 asΖεὺς ἐλευθέριος; παῖ Ζηνὸς ἐλευθερίου Τύχα O. 12.1
asΖεῦς τέλειος; Ζεῦ τέλεἰ, αἰδῶ δίδοι O. 13.115
Ζεῦ τέλεἰ P. 1.67
, cf. N. 10.29 as Ζεὺς Ἄμμων; Διὸς ἐν Ἄμμωνος θεμέθλοις” P. 4.16 “ Διὸς ἔξοχον ποτὶ κᾶπον ἐνεῖκαι” i. e. to Libya P. 9.53, cf. fr. 36. as Ζεὺς Δωδωναῖος; v. fr. 57. as Ζεὺς Ἑλλάνιος, in Aigina.πὰρ βωμὸν πατέρος Ἑλλανίου N. 5.10
ὦ Διὸς Ἑλλανίου φαεννὸν ἄστρον Pae. 6.125
as Ζεὺς Ἀταβύριος, in Rhodes.ἀλλ' ὦ Ζεῦ πάτερ, νώτοισιν Ἀταβυρίου μεδέων O. 7.87
as Ζεὺς ἑρκεῖος; v. Pae. 6.114 as Ζεὺς Ὀλύμπιος, of Olympia.Πίσα μὲν Διός O. 2.3
Διὸς πανδόκῳ ἄλσει O. 3.17
cf. O. 10.45σωτὴρ ὑψινεφὲς Ζεῦ, Κρόνιόν τε ναίων λόφον, τιμῶν τ' Αλφεόν O. 5.17
βωμῷ τε μαντείῳ Διὸς ἐν Πίσᾳ O. 6.5
Ζηνὸς ἐπ' ἀκροτάτῳ βωμῷ τότ αὖ χρηστήριον θέσθαι κέλευσεν O. 6.70
Οὐλυμπία, ἵνα μάντιες ἄνδρες ἐμπύροις τεκμαιρόμενοι παραπειρῶνται Διὸς ἀργικεραύνου O. 8.3
κόσμον Ὀλυμπίᾳ, ὅν σφι Ζεὺς γένει ὤπασεν O. 8.83
Δία τε φοινικοστερόπαν σεμνόν τ' ἐπίνειμαι ἀκρωτήριον Ἄλιδος O. 9.6
ἀγῶνα δ' ἐξαίρετον Διός O. 10.24
ὕπατ' εὐρὺ ἀνάσσων Ὀλυμπίας Ζεῦ πάτερ O. 13.26
Δὶ τοῦτ' Ἐνυαλίῳ τ ἐκδώσομεν πράσσειν O. 13.106
μία δ' ἐκπρεπὴς Διὸς Ὀλυμπίας (sc. νίκα) P. 7.15σπονδοφόροι Κρονίδα Ζηνὸς Ἀλεῖοι I. 2.24
γαῖαν τὰν δὴ καλέοισιν Ὀλυμπίου Διὸς ἄλσος I. 2.27
asΖεὺς Νεμεαῖος; Νεμεαίου ἐν πολυυμνήτῳ Διὸς ἄλσει N. 2.5
Ζεῦ, τεὸν γὰρ αἷμα, σέο δ' ἀγών N. 3.65
Κρονίδᾳ τε Δὶ καὶ Νεμέᾳ N. 4.9
Διὸς δὲ μεμναμένος ἀμφὶ Νεμέᾳ N. 7.80
ἐν Νεμέᾳ μὲν πρῶτον, ὦ Ζεῦ, τὶν ἄωτον δεξάμενοι στεφάνων I. 6.3
ὀκτὼ στεφάνοις ἔμιχθεν ἤδη· ἑπτὰ δ' ἐν Νεμέᾳ, τὰ δ οἴκοι μάσσον ἀριθμοῦ, Διὸς ἀγῶνι (contra, Διὸς ἀγῶνι with τὰ οἴκοι Σ.) N. 2.244 as master of the elements.ἐλατὴρ ὑπέρτατε βροντᾶς ἀκαμαντόποδος Ζεῦ O. 4.1
ὑψινεφὲς Ζεῦ O. 5.17
Διὸς ἀργικεραύνου O. 8.3
Κρονίδα βαρυγδούπου Διός O. 8.44
Δία τε φοινικοστερόπαν O. 9.6
αἰολοβρέντα Διὸς αἴσᾳ O. 9.42
ἀλλὰ Ζηνὸς τέχναις ἀνάπωτιν ἐξαίφνας ἄντλον ἑλεῖν O. 9.52
πυρπάλαμον βέλος ὀρσικτύπου Διός O. 10.81
Ζηνὸς ἐγχεικεραύνου παῖς O. 13.77
ἐγχεικέραυνον Ζῆνα P. 4.194
cf. N. 9.25, N. 10.8, 71.ὀρσινεφὴς Ζεὺς N. 5.35
κελαινεφἔ ἀργιβρένταν Ζῆνα Pae. 12.10
ἐρισφάραγος ( Ζεύς) fr. 15.5a Zeus' emblem the eagle.Διὸς πρὸς ὄρνιχα θεῖον O. 2.88
Διὸς αἰετός P. 1.6
χρυσέων Διὸς αἰετῶν P. 4.4
b giver of oracles and omens.ὣς ἐμοὶ φάσμα λέγει Κρονίδα πεμφθὲν βαρυγδούπου Διός O. 8.44
“ αἰσίαν δ' ἐπί οἱ Κρονίων Ζεὺς πατὴρ ἔκλαγξε βροντάν” P. 4.23 cf. P. 4.197, N. 9.19Διὸς ὑψίστου προφάταν ἔξοχον, ὀρθόμαντιν Τειρεσίαν N. 1.60
κατένευσέν τέ οἱ ὀρσινεφὴς ἐξ οὐρανοῦ Ζεὺς N. 5.35
τὸ δ' ἐκ Διὸς ἀνθρώποις σαφὲς οὐχ ἕπεται τέκμαρ N. 11.43
cf. O. 6.5, O. 6.70, O. 8.3 Δ[ιὸ]ς δ' ἄκ[ουσεν ὀ]μφάν. (supp. Bury: sc. Κάδμος) Δ. 2. 29.c giver of blessings.Διὸς δὲ χάριν ἐκ προτέρων μεταμειψάμενοι καμάτων P. 3.95
τάν ποτε Ζεὺς ὤπασεν τιμάν P. 4.107
Διός τοι νόος μέγας κυβερνᾷ δαίμον' ἀνδρῶν φίλων P. 5.122
Ζεῦ, μεγάλαι δἀρεταὶ θνατοῖς ἕπονται ἐκ σέθεν I. 3.4
μελέταν δὲ σοφισταῖς Διὸς ἕκατι πρόσβαλον σεβιζόμενοι I. 5.29
Διὸς παῖς ὁ χρυσός fr. 222. 1.d punishes Ixion,δόλον αὐτῷ θέσαν Ζηνὸς παλάμαι P. 2.40
punishes Apharetidai,καὶ πάθον δεινὸν παλάμαις Ἀφαρητίδαι Διός N. 10.65
Ζεὺς δ' ἐπ Ἴδᾳ πυρφόρον πλᾶξε ψολόεντα κεραυνόν N. 10.71
punishes Typhon, κεράιζε Τυφῶνα πεντηκοντοκέφαλον ἀνάγκᾳ Ζεὺς πατὴρ fr. 93. cf.ὅσσα δὲ μὴ πεφίληκε Ζεύς, ἀτύζονται P. 1.13
frees Titans,λῦσε δὲ Ζεὺς ἄφθιτος Τιτᾶνας P. 4.291
buries Amphiareus,ὁ δ' Ἀμφιαρεῖ σχίσσεν κεραυνῷ παμβίᾳ Ζεὺς τὰν βαθύστερνον χθόνα N. 9.25
γαῖα δ' κεραυνωθεῖσα Διὸς βέλεσιν N. 10.8
his abode sought by Bellerophon, τὸν δ (sc. Πάγασον)ἐν Οὐλύμπῳ φάτναι Ζηνὸς ἀρχαῖαι δέκονται O. 13.92
ἐθέλοντ' ἐς οὐρανοῦ σταθμοὺς ἐλθεῖν μεθ ὁμάγυριν Βελλεροφόνταν Ζηνός I. 7.47
e as prelude,ἀοιδοὶ ἄρχονται Διὸς ἐκ προοιμίου N. 2.3
αἱ δὲ πρώτιστον μὲν ὕμνησαν Διὸς ἀρχόμεναι σεμνὰν Θέτιν N. 5.25
f in various other connections. ἔτειλαν (sc. ἐσλοὶ)Διὸς ὁδὸν παρὰ Κρόνου τύρσιν O. 2.70
Ζηνὸς ἦτορ λιταῖς ἔπεισε (sc. Θέτις) O. 2.79χθόνα δατέοντο Ζεύς τε καὶ ἀθάνατοι O. 7.55
Ζεὺς ἄμπαλον μέλλεν θέμεν O. 7.61
ὀρθωθεῖσα ναύταις ἐν πολυφθόρῳ Σαλαμὶς Διὸς ὄμβρῳ I. 5.49
“ τρέω τοι πόλεμον Διὸς Ἐννοσίδαν τε βαρύκτυπον” Euxantios speaksΠα... ἀλλά σε πρὸς Διός, ἱπποσόα θοάς, ἱκετεύω Pae. 9.7
τὸ δὲ μὴ Δὶ φίλτερον σιγῷμι πάμπαν fr. 81 ad Δ. 2. fig.,μὴ μάτευε Ζεὺς γενέσθαι I. 5.14
6 frag. & test. Porphyr., de abst., 3. 16, Πίνδαρος δὲ ἐν προσοδίοις πάντας τοὺς θεοὺς ἐποίησεν, ὅτε ὑπὸ Τυφῶνος ἐδιώκοντο, οὐκ ἀνθρώποις ὁμοιωθέντας, ἀλλὰ τοῖς ἄλλοις ζῴοις. ἐρασθέντα δὲ Πασιφάης ( φασὶ coni. Bergk) Δία γενέσθαι ( νῦν add. Abresch) μὲν ταῦρον, νῦν δὲ ἀετὸν καὶ κύκνον (verba ἀλλὰ κύκνον non ad carmen Pindaricum spectare censuit Turyn: v. Griffiths, Hermes, 1960, 374.) fr. 91. The punishment of the Cyclops by Zeus is probably alluded to in fr. 266.τὰ δ' α[ ] Ζεὺς οἶδ[ Παρθ. 2. 33. Διὸς[ Pae. 6.145
Διὸς οὐκ ἐθελο[ Πα. 7B. 43. ] Ζηνί γε πα[ fr. 60a. 5. -
2 σωτήρ
σωτήρ, ῆρος, ὁ, voc. σῶτερ (v. infr. 1.2): poet. [full] σᾰωτήρ Simon. 129, Call.Del. 166: ([etym.] σῴζω):—A saviour, deliverer, c. gen. of person etc. saved, σ. ἀνθρώπων, νηῶν, h.Hom.22.5, 33.6;τῆς Ἑλλάδος Hdt. 7.139
;ἑστίας πατρός A.Ch. 264
; but also c. gen. rei, [νόσου], κακῶν, βλάβης, a preserver from disease, ills, hurt, S.OT 304, E. Med. 360 (anap.), Heracl. 640; c. dat.,σ. τῇ πόλει καὶ νῷν φανείς Ar.Eq. 149
; σ. δόμοις. Id.Nu. 1161; of a philosopher or guide,ὁδηγόν.. ὅν φησι σωτῆρα μόνον Phld.Lib.p.20
O.; esp. of Epicurus,ὁ σ. ὁ ἡμέτερος Polystr.Herc.346p.80V.
2 epith. of Ζεύς, Pi.O. 5.17, Fr.30.5, IG22.410.18 (iv B.C.), etc.; to whom persons after a safe voyage offered sacrifice, Diph.43.24; there was often a temple of Ζεὺς Σ. at harbours, e.g. the Piraeus, Str.9.1.15; to Ζεὺς Σωτήρ the third cup of wine was dedicated,τρίτον Σωτῆρι σπένδειν Pi.I.6(5).8
; ; , Din.1.36;ὦ Ζεῦ σῶτερ Philem.79.21
, Men.532.2; to drink this cup became a symbol of good luck, and the third time came to mean the lucky time, τρίτος ἦλθέ ποθεν--σωτῆρ' ἢ μόρον εἴπω; A.Ch. 1073 (anap.); whence the proverb τὸ τρίτον τῷ σωτῆρι the third (i.e. the lucky) time, Pl.R. 583b, Phlb. 66d, Chrm. 167a; and Zeus was himself calledτρίτος σ., Παλλάδος καὶ Λοξίου ἕκατι καὶ τοῦ πάντα κραίν οντος τρίτου σωτῆρος A.Eu. 760
, cf. Supp.26 (anap.).b epith. of other gods, as of Apollo, Id.Ag. 512, etc.; of Hermes, Id.Ch.2; of Asclepios, IG4.718 ([place name] Hermione), 7.2808 (Hyettus, iii A.D.), BMus. Cat.Coins Pontus p.156 ([place name] Nicaea);σ. εὐρυχόρου Λακεδαίμονος Isyll. 82
;τὸν σ. τῶν ὅλων Ἀσκληπιόν Jul.Or.4.153b
;Ζεὺς Ἀσκληπιὸς σ. τῶν ὅλων Aristid.Or.42(6).4
; of the Dioscuri, IG12(3).422 (Thera, iii B.C.), 14.2406.108 ([place name] Tarentum), etc.; even with fem. deities, Τύχη σωτήρ, for σώτειρα, A.Ag. 664, S.OT81: generally, of guardian or tutelary gods, Hdt.8.138, A.Supp. 982, S.Ph. 738;τοῖς ἀποτροπαίοις καὶ σωτῆρσι X.HG3.3.4
.3 applied to rulers, διὰ σέ, βασιλεῦ (viz. Ptolemy IV Philopator), τὸν πάντων κοινὸν ς. PEnteux. 11.6 (iii B.C.); Πτολεμαῖος Σ. OGI19.1, al.; Ἀντίοχος Σ. ib.233.3, al.; of Roman Emperors or governors, ib.668.3 (Egypt, i A.D.), PLond.1.177.24 (i A.D.), etc.II in Poets, as Adj.,σ. ναὸς πρότονος A.Ag. 897
, cf. Pi.Fr. 159; with a fem. noun, γονῆς σωτῆρος (as Herm. for γυνή) A. Th. 225; τιμαὶ σωτῆρες the office or prerogative of saving, of the Dioscuri, E.El. 993 (anap.). -
3 σωτήρ
σωτήρ, ῆρος, ὁ, voc. σῶτερ, Ar. Th. 1009, Retter, Erhalter, Befreier, Beglücker; ἀνϑρώπων, Ἑλλάδος, H. h. 21, 5, Her. 7, 139; u. c. gen. der Sache, von der er befrei't, rettet, Eur. Med. 360 Heracl. 640. – Oft Ζεύς, Pind. Ol. 5, 17 I. 5, 8; ihm ward bei Trinkgelagen der dritte Becher Weins dargebracht, vgl. Aesch. Eum. 730; Plat. Legg. III, 692 a Ep. VII, 334, d. Daher sprichwörtlich τὸ τρίτον τῷ σωτῆρι, zum dritten Male, da aller guten Dinge drei sind, Heind. zu Plat. Charm. 167 a; überh. Schutzgott, Her. 8, 138; σωτὴρ γένοιτο Ζεὺς ἐπ' ἀσπίδος τυχών, Aesch. Spt. 502; νῠν δ' αὖτε σωτὴρ ἴσϑι, ἄναξ Ἄπολλον, Ag. 498; auch fem., Τύχη, 650; πειϑαρχία γάρ ἐστι τῆς εὐπραξίας μήτηρ, γυνή, σωτῆρος, Spt. 207; σωτῆρας αὐτοὺς (τοὺς ϑεούς) ἠπίους ϑ' ἡμῖν μολεῖν, Soph. Phil. 728, Φοῖβος δ' ἅμα σωτήρ ϑ' ἵκοιτο καὶ νόσου παυστήρι ος, O. R. 150, vgl. 304. u. öfter. wie Eur. u. Ar. in Prosa; ἀρετῆς, Plat. Rep. VIII, 549 b, τῆς Δακεδαίμονος, Conv. 209, du. öfter, u. Folgde.
-
4 σωτήρ
σωτήρ, ῆρος, ὁ (σῴζω) one who rescues, savior, deliverer, preserver, as a title of divinities Pind., Aeschyl.+; ins, pap; TestSol 17:4. This was the epithet esp. of Asclepius, the god of healing (Ael. Aristid. 42, 4 K. ς. τῶν ὅλων; OGI 332, 9 [138–133 B.C.], s. note 8; SIG 1112, 2; 1148); Celsus compares the cult of Ascl. w. the Christian worship of the Savior (Origen, C. Cels. 3, 3). Likew. divinities in the mystery religions, like Sarapis and Isis (Σαράπιδι Ἴσιδι Σωτῆρσι: OGI 87; Sb 597 [both III B.C.]; Sb 169 [Ptolemaic times]; 596; CIG 4930b [I B.C.]), as well as Heracles (τῆς γῆς κ. τῶν ἀνθρώπων ς.: Dio Chrys. 1, 84) or Zeus (Ael. Aristid. 52 p. 608 D.: Ζεὺς ὁ ς.).—GAnrich, Das antike Mysterienwesen 1894, 47ff; GWobbermin, Religionsgesch. Studien 1896, 105ff.—In gnostic speculation: ὁ ς. = ὁ παράκλητος Iren. 1, 4, 5 (Harv. I, 38, 9). The LXX has σωτήρ as a term for God; so also ApcSed 13:6 p. 135, 29 Ja.; and so do Philo (s. MDibelius, Hdb., exc. on 2 Ti 1:10) and SibOr 1, 73; 3, 35; but ς. is not so found in EpArist, Test12Patr, or Josephus (s. ASchlatter, Wie sprach Jos. von Gott? 1910, 66).—At an early date σωτήρ was used as a title of honor for deserving pers. (s. X., Hell. 4, 4, 6, Ages. 11, 13; Plut., Arat. 53, 4; Herodian 3, 12, 2.—Ps.-Lucian, Ocyp. 78 in an address to a physician [s. θεός 4a]; JosAs 25:6 [of Joseph]; the same phrase IXanthos p. 45 no. 23, 3f, of Marcus Agrippa [I B.C.]; Jos., Vi. 244; 259 Josephus as εὐεργέτης καὶ σωτήρ of Galilee), and in ins and pap we find it predicated of high-ranking officials and of persons in private life. This is never done in our lit. But outside our lit. it is applied to personalities who are active in the world’s affairs, in order to remove them fr. the ranks of ordinary humankind and place them in a significantly higher position. For example, Epicurus is called σωτήρ by his followers (Philod.: pap, Herc. 346, 4, 19 ὑμνεῖν τὸν σωτῆρα τὸν ἡμέτερον.—ARW 18, 1930, 392–95; CJensen, Ein neuer Brief Epikurs: GGAbh. III/5, ’33, 80f). Of much greater import is the designation of the (deified) ruler as ς. (Ptolemy I Soter [323–285 B.C.] Πτολεμαῖος καὶ Βερενίκη θεοὶ Σωτῆρες: APF 5, 1913, 156, 1; see Sb 306 and oft. in later times, of Roman emperors as well [Philo, In Flacc. 74; 126, Leg. ad Gai. 22; cp. Jos., Bell. 3, 459]).—PWendland, Σωτήρ: ZNW 5, 1904, 335ff; Magie 67f; HLietzmann, Der Weltheiland 1909; WOtto, Augustus Soter: Her 45, 1910, 448–60; FDölger, Ichthys 1910, 406–22; Dssm., LO 311f (LAE 368f); ELohmeyer, Christuskult u. Kaiserkult 1919; Bousset, Kyrios Christos2 1921, 241ff; EMeyer III 392ff; E-BAllo, Les dieux sauveurs du paganisme gréco-romain: RSPT 15, 1926, 5–34; KBornhausen, Der Erlöser 1927; HLinssen, Θεος Σωτηρ, diss. Bonn 1929=Jahrb. f. Liturgiewiss. 8, 1928, 1–75; AOxé, Σωτήρ b. den Römern: WienerStud 48, 1930, 38–61; WStaerk, Soter, I ’33; II ’38. S. also GHerzog-Hauser, Soter … im altgriech. Epos ’31; ANock, s.v. εὐεργέτης.—CColpe, Die Religionsgeschichtliche Schule ’61 (critique of some of the lit. cited above); FDanker, Benefactor ’82.ⓐ of God ὁ θεὸς ὁ σωτήρ μου (Ps 24:5; 26:9; Mi 7:7 al.) Lk 1:47. θεὸς ς. ἡμῶν 1 Ti 1:1; Jd 25. ὁ ς. ἡμῶν θεός 1 Ti 2:3; Tit 1:3; 2:10; 3:4. ς. πάντων ἀνθρώπων μάλιστα πιστῶν 1 Ti 4:10 (cp. PPetr III, 20 I, 15 [246 B.C.] πάντων σωτῆρα and s. above Heracles as τῶν ἀνθρώπων ς. and in b below Sarapis). ὁ τῶν ἀπηλπισμένων σωτήρ the Savior of those in despair 1 Cl 59:3.ⓑ of Christ (Just., A I, 33, 7 τὸ … Ἰησοῦς … σωτὴρ τῇ Ἑλληνίδι διαλέκτῳ δηλοῖ) Lk 2:11; Ac 13:23; Phil 3:20; Dg 9:6; Ox 840, 12; 21 (restored); 30; GMary 463, lines 4, 8, 18, 22, 31; Ox 1081, 27 (SJCh 90, 4); Qua. W. ἀρχηγός Ac 5:31; 2 Cl 20:5 (ἀρχηγὸς τῆς ἀφθαρσίας). σωτὴρ τοῦ σώματος Savior of the body (i.e. of his body, the Christian community) Eph 5:23. ὁ σωτὴρ τοῦ κόσμου (ins; cp. WWeber, Untersuchungen zur Gesch. des Kaisers Hadrianus 1907, 225f; 222) J 4:42; 1J 4:14. ς. τῶν ἀνθρώπων (Ael. Aristid. 45, 20 K.=8 p. 90 D. calls Sarapis κηδεμόνα καὶ σωτῆρα πάντων ἀνθρώπων αὐτάρκη θεόν) GPt 4:13. ὁ ς. ἡμῶν Χρ. Ἰ. 2 Ti 1:10; ISm 7:1; w. Χρ. Ἰ. or Ἰ. Χρ. preceding Tit 1:4; 3:6; IEph 1:1; IMg ins; Pol ins. ὁ μέγας θεὸς καὶ ς. ἡμῶν Χρ. Ἱ. our great God and Savior Christ Jesus Tit 2:13 (cp. PLond III, 604b, 118 p. 80 [47 A.D.] τῷ μεγάλῳ θεῷ σωτῆρι; but the presence of καί Tit 2:13 suggests a difft. semantic aspect and may justify the rendering in NRSV mg). S. MDibelius, exc. after Tit 2:14; HWindisch, Z. Christologie der Past.: ZNW 34, ’35, 213–38.—ὁ σωτὴρ κύριος ἡμῶν Ἰ. Χρ. IPhld 9:2. ὁ ς. τῶν ψυχῶν MPol 19:2. ὁ θεὸς ἡμῶν καὶ ς. Ἰ. Χρ. 2 Pt 1:1. ὁ κύριος (ἡμῶν) καὶ ς. Ἰ. Χρ. vs. 11; 2:20; 3:18; without any name (so ὁ σωτήρ [meaning Asclep.] Ael. Aristid. 47, 1 K.=23 p. 445 D.; 66 K.=p. 462 D.; 48, 7 K.=24 p. 466 D.—Orig., C. Cels. 6, 64, 16; Hippol., Ref. 5, 8, 27) 2 Pt 3:2; AcPl Ha 8, 29 (restored: καὶ σωτῆρα). S. Loewe s.v. σωτηρία end.—Pauly-W. 2, VI 1211–21; Kl. Pauly V 289; RAC VI 54–219; DLNT 1082–84; BHHW I 430–32.—M-M. EDNT. TW. Spicq. Sv. -
5 σωτηρ
I- ῆρος adj.1) спасательный(ναὸς πρότονος Aesch.)
2) спасающий, охраняющий(γονή Aesch.)
τιμὰς σωτῆρας ἔχοντες Eur. — чтимые как избавители (от морских опасностей), т.е. ДиоскурыIIσ. τινος HH., Her., Aesch. — хранитель (покровитель) кого(чего)-л. или Soph., Eur. спаситель (избавитель) от чего-л.;
Ζεὺς σ. Pind. — Зевс-хранитель;τρίτον σωτῆρι σπένδειν Pind. ( согласно — традиции) третью чашу поднимать в честь хранителя (Зевса);τὸ τρίτον τῷ σωτῆρι погов. Plat. — третий раз во спасение (ср. «бог троицу любит») -
6 Ζευς
gen. Διός (dat. Διΐ и Δί с ῑ, acc. Δία, voc. Ζεῦ; эп.-поэт.: gen. Ζηνός, dat. Ζηνί, acc. Ζῆνα и Ζῆν, дор. Ζᾶν и Δᾶν; поздн. у Sext. gen. Ζεός, dat. Ζεΐ, acc. Ζέα) Зевс ( сын Кроноса и Реи - Κρόνου παῖς, Κρονίδης и Κρονίων Hom., Hes.; его эпитеты преимущ. у Hom.: ἄναξ βασιλεύς «владыка и повелитель», πατέρ ἀνδρῶν τε θεῶν τε «отец богов и людей», μητιέτα, ὕπατος μήστωρ «высший промыслитель», μέγα, μέγιστος, κύδιστος, ὑπερμενής, ὑψίζυγος «величайший из богов», πανομφαῖος «податель всех знамений»: Ζ. αἰθέρι ναίων, νύκτες τε καὴ ἡμέραι ἐκ Διός εἰσιν, Ζ. ὕει, Ζ. νίφει; νεφεληγερέτα, κελαινεφής «тучегонитель», εὐρυόπα, τερπικέραυνος, ἀργικέραυνος, ἀστεροπητής, ὑψιβρεμέτης, ἐριβρεμέτης, ἐρίγδουπος, στεροπηγερέτα «громовержец», αἰγίοχος «эгидодержавный», ξείνιος «блюститель законов гостеприимства», ἱκετήσιος «покровитель просящих об убежище», μειλίχιος, σωτήρ «спаситель», ἐλευθέριος «освободитель от иноземного ига», ἀγώνιος «бог браней», ὃρκιος, πίστιος «страж и покровитель верности», μόριος «защитник священных масличных рощ Аттики», ἑρκεῖος, ὁμόγνιος «хранитель домашнего очага и семейных уз», он брат и супруг Геры - πόσις Ἥρης, бог племени древних пеласгов - Πελασγικός, почитаемый во всей Греции, но с главным культовым центром в Додоне - Δωδωναῖος; иногда он обособляется от сонма богов, напр. в обращении ὦ Ζεῦ καὴ θεοί Xen.; впоследствии отождествл. с римск. Juppiter)πρὸς (τοῦ) Διός! — клянусь Зевсом!;
μὰ (τὸν) Δία! — нет, клянусь Зевсом!;νέ (τὸν) Δία! — да, клянусь Зевсом!;τῷ Διῒ πλούτου πέρι ἐρίζειν погов. Her. — тягаться в богатстве с (самим) Зевсом;Διὸς ὅ ἀστήρ Arst. — планета Юпитер;Διὸς ἡμέρα поздн. — четверг (лат. Jovis dies);Ζ. (κατα-) χθόνιος Hom. (ср. Juppiter Stygius Verg.) — подземный Зевс = Ἅιδης -
7 τέλειος
τέλειος and [full] τέλεος, α, ον, in Trag., [dialect] Att., and [dialect] Dor.also ος, ον, A.Eu. 382 (lyr.), Pl.Phlb. 67a, Arist.EN 1153b16, SIG265 (Delph., iv B.C.), etc.: the form τέλειος is alone used by Hom., neither form in Hes.; τέλεος is alone used by Hdt., exc. in 9.110; in Trag. and [dialect] Att. both forms occur; [dialect] Att. Inscrr. up to the end of iii B.C. have only τέλεος, IG 12.76.39, al., and τέλεος, τελέως, τελεῶ are recommended by Thom. Mag.p.358R.; τέλειος first in IG22.2314.51, al. (early ii B.C.), freq. in Papyri (PCair.Zen.429.13, al. (iii B.C.), etc.), but the neut. used as Adv. is sts. τέλεον ( BGU903.12 (ii A.D.), etc.,Aτέλειον POxy.707.31
(ii A.D.), etc.): the form [full] τέλεως, acc. τέλεων, with pl. τέλεῳ, is found in SIG1025.61, 1026.14 (Cos, iv/iii B.C.), dub. in Schwyzer 734 ([place name] Zeleia ) and Herod.7.20: the form [full] τέληον in GDI 4963 ([place name] Crete): ([etym.] τέλος):— perfect, of victims, entire, without spot or blemish,ἀρνῶν αἰγῶν τε τελείων Il.1.66
, cf. 24.34; βοτὸν τ. Riv.Fil.56.265 ([place name] Cyrene); τὸνς ϝεξήκοντα τελέονς ὄϝινς (acc. pl.) SIG56.30 (Argos, v. B.C.); of sacrifices, ἱερὰ τ. perfect, of full tale or number, or performed with all rites, Th.5.47, Lexap.And.1.97, D.59.60;τελέους ἀεὶ τελετὰς τελούμενος τέλεος ὄντως.. γίγνεται Pl.Phdr. 249c
; in Il.8.247, 24.315, αἰετὸς τελειότατος πετεηνῶν is prob. the surest bird of augury (cf. τελήεις).b in Dialects, = κύριος, fully constituted, valid,ἐν ἀγορᾷ τελείῳ Schwyzer 324.1
(Delph., iv B.C.), SIG265 (ibid.), etc.; ἀλιαίᾳ ἔδοξε τελείᾳ ib.594.3 (Mycenae, ii B.C.); authoritative, final,ἁ δέ κα ϝράτρα ἁ δαμοσία τελεία εἴε ¯ δικάδο ¯ σα Schwyzer412
([place name] Elis);τὸ θέθμιον.. τέλεον εἶμεν IG9(1).334.47
([dialect] Locr., v B.C.); so in Trag., τελεία ψῆφος a final decision, A.Supp. 739, S.Ant. 632.2 of animals, full-grown,τέλεον νεαροῖς ἐπιθύσας A.Ag. 1504
(anap., and so perh. αἶγες τ. in Il. ll.cc.); ἐπ' οὗ θύεται τὰ τ. τῶν προβάτων, opp. γαλαθηνά, Hdt.1.183, cf. SIG1015.31 (Halic.), Pherecr.44, PCair.Zen.429.13, al. (iii B.C.), Sammelb.5277.5 (iii A.D.), etc.; τ. ζῷον defined in Gal.7.677; as Subst.,τέλειον καὶ δέκα ἄρνες SIG1024.35
(Myconus, iii/ii B.C.); τ. ἵππος, opp. πῶλος, Pl.Lg. 834c; τ. ἅρμα a chariot drawn by horses, opp. ἅρμα πωλικόν, CIG2758 111.D2 ([place name] Aphrodisias), SIG840 (Olympia, ii A.D.), Luc.Tim.50;τελέᾳ συνωρίδι IG5(2).549.2
, al. (Arc., iv B.C.); τελέῳ τεθρίππῳ ib.5; κέλητι τελέῳ ib.550.29; κέλητι τελείῳ ib.7.1772.14, cf. 16; of trees, Thphr.CP3.7.5, POxy.909.18 (iii A.D.); εἰκὼν τελεία life-sized, GDI4942b7 (Crete, ii B.C.); of a torsionengine, full-sized, opp. to the model of one, Ph.Bel.55.30: of human beings, full-grown, adult, Pl.Lg. 929c, X.Cyr.1.2.4, 12, 14, BGU1100.10 (i B.C.), POxy.485.30 (ii A.D.), Sor.1.10, al.b married,τέλειοι οἱ γεγαμηκότες Paus.Gr.Fr.306
; Ἥρα Τελεία is so expld. at Stymphalus, Paus.8.22.2, cf. Aristocl.Hist.5 (ap.Sch.Theoc.15.64); v. infr. 11.3 of persons, accomplished, perfect in his kind, in relation to quality, Isoc. 12.32,242;ἱστοριῶν συγγραφέα τέλειον Supp.Epigr.1.400
(Samos, ii A.D.);τ. σοφιστής Pl.Cra. 403e
;τ. εἴς τι Id.Phdr. 269e
([comp] Sup.);κατὰ πάντα Id.Ti. 30d
; , 678b, Isoc.12.9, etc.;ἔν τινι Id.Ep.4.3
([comp] Sup.);οἱ τ. δογματικοί Gal.15.60
; but ἡ τελεία μαῖα the trained or qualified midwife, distd. from ἡ ἀρίστη (the trained and experienced midwife), Sor.1.4.b of things,φάρμακον τελεώτατον Pl.Criti. 106b
; τ. ἀρετή, φιλία, etc., Arist.EN 1129b30, 1156b34, al.; of a syllogism in the [ per.] 1st figure, the other figures being ἀτελεῖς, Id.APr. 27a1, etc.;τὸ τελεώτατον ἐκεῖνο γυμνάσιον, ὂ δὴ καὶ κατασκευὴν ὀνομάζουσι Gal.6.169
, cf. 208: even of evils, τ. νόσημα a serious, dangerous illness, Hp.Prorrh.2.30;τελειοτάτη κακία Gal.16.500
; ἀδικία τελέα, τελεωτάτη, absolute, Pl.R. 348b, 344a; συνθέσεις λευκὰς τελείας δέκα τρεῖς thirteen complete white suits, PHamb.10.14 (ii A.D.); τ. ἀποζυγή complete divorce, PGrenf. 2.76.19 (iv A.D.); ὕνις τελεία, κράβακτος ξύλινος τ., etc., PTeb.406.19, al. (iii A.D.); of land, fully inundated, opp. ἀβροχικός, PMasp. 107.13, al. (vi A.D.), prob. in PFlor.286.23 (vi A.D.).4 of prayers, vows, etc., fulfilled, accomplished,εὐχωλαί Pi.Fr.122.15
;τέλειον ἐπ' εὐχᾷ ἐσλόν Id.P.9.89
; (lyr.);μὰ τὴν τ. τῆς ἐμῆς παιδὸς Δίκην Id.Ag. 1432
;τέλεα εὔγματα Ar. Th. 353
(lyr.); of omens or predictions, ὄψις ὀνείρου οὐ τελέη a vision which imported nothing, Hdt.1.121;τ. σύμβολον h.Merc. 526
(s. v.l.);τ. τὸ ἐνύπνιον ἀποτετέλεσται Pl.R. 443b
.5 of numbers, full, complete,τελέους ἑπτὰ μῆνας Ar.Lys. 104
; τ. ἐνιαυτός the great year, Pl. Ti. 39d.b in Arithm., of perfectnumbers, which are equal to the sum of their divisors, as 6 = 3+2+1; 28 = 14+7+4+2+1, Id.R. 546b, Euc.7 Def.23, Theo Sm.p.45 H., Nicom.Ar.1.16:—but 9 is τ. ὅτι ἐκ τελείου τοῦ γ ¯ γίνεται, Theol.Ar. 58 (3 is τ. because it has ἀρχή, μέσον, τέλος, ib. 14).6 τ. κρατήρ, i.e. the third bowl offered to Ζεὺς Σωτήρ, Ar.Fr. 526, E.Fr. 148.II of the gods, having power to fulfil prayer, all-powerful (as implied in A.Ag. 973, Ζεῦ Ζεῦ τέλειε, τὰς ἐμὰς εὐχὰς τέλει) , Ζεὺς τ. Pi.O.13.115, P.1.67;τ. ὕψιστον Δία A.Eu.28
;τελέων τελειότατον κράτος, Ζεῦ Id.Supp. 526
(lyr.); of Hera ζυγία, the presiding goddess of marriage (v. supr. 1.2 b,τέλος 1.6
), Pi.N.10.18, A.Eu. 214, Fr. 383, Ar.Th. 973 (lyr.); of Apollo, Theoc.25.22 ([comp] Sup.); of the Eumenides, A.Eu. 382 (lyr.);Μοῖραι Supp.Epigr.3.400.9
(Delph., iii B.C.): generally,θεοὶ τέλειοι τέλειαί τε A.Th. 167
(lyr.);πῦρ τέλεον ἄρρητον Lyr.Alex.Adesp.36.14
: also ἀνὴρ τ. the head or lord of the house, A.Ag. 972.III = τελευταῖος, last, S.Tr. 948 (lyr.).IV τέλειον, τό, a royal banquet, as a transl. of the Pers. τυκτά, Hdt.9.110.V ἡ τελεία (sc. στιγμή ) the full point, D.T.630.6; soτελείαν δεῖ στίξαι Herm. in Phdr.p.84
A.2 completely, absolutely, thoroughly,τ. ἐς ἀσθενὲς ἔρχεται Hdt.1.120
; τ. ἐκκλησιάσαιμεν perfectly, Ar.Th. 329 (lyr.);τ. ἄφρων Is.12.4
;ἔρια τ. ῥυπαρά PCair.Zen. 287
(iii B.C.); τ. μ' ὑπῆλθε completely deceived me, Epicr.9; τ. ἑστιᾶν perfectly, X.Smp.2.2; τ. κινήσεται absolutely, Pl.Tht. 182c; τ. γὰρ ἡμᾶς ἐνώχλει he was a perfect nuisance to us, PCair.Zen.637.4 (iii B.C.); τ. γυμνάζειν put a person through the τέλειον γυμνάσιον, Gal. 6.286; μέσα τ. completely neutral, Id.18(2).59, cf. 79, al.--This is the only form of the Adv. allowed by Thom.Mag.p.358 R., but τελείως is found in Gorg.Hel.18, Isoc.13.18, Pl.Def. 411d, Arist.Metaph. 1021b26, PPetr.3p.114 (iii B.C.), LXX Ju.11.6, Gal.16.639, etc.3 the neut. τέλεον is also used as Adv. in later Prose, Luc.Merc.Cond. 5, App.BC1.8, Sor.2.56, etc.VIII [comp] Comp. and [comp] Sup.: Hom. uses only τελειότατος: in Prose τελεώτερος, -ώτατος prevail, though the other forms occur in Arist.EN 1097a30, 1174b22. [comp] Comp. Adv.τελεώτερον Pl.R. 520b
( τελειοτέρως Sch.Il.2.350, v.l. in Procl.Inst.18); .Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > τέλειος
-
8 ἡγεμόσυνα
ἡγεμόσυνα, τά, sc. ἱερά, Dankopfer für glückliche Führung, Xen. An. 4, 8, 25; denn Ζεὺς Σωτήρ u. Ἡρακλῆς waren die Götter, denen Xenophon als seinen Führern vertraute.
-
9 τριτοσπονδος
2проводимый в третьих возлияниях, т.е. безмятежно счастливый(αἰών Aesch. - третье, заключительное возлияние на пиру совершалось в честь Ζεὺς Σωτήρ)
-
10 Δισωτήριον
Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > Δισωτήριον
-
11 παρεγγυάω
A hand over to another, entrust or commend to his care,τοῖσι φίλοισι π. τὸν ξεῖνον Hdt.3.8
;τὴν ἀρχήν τινι Plu.Ant.11
; of life,π. τοῖς ἐπιγιγνομένοις Antipho Soph.50
: c. inf.,τοῖς φίλοις τηρεῖν παρεγγυηκώς Phld.Piet. 110
; παῖδα τῇ Ἀθηνᾷ τιθηνεῖσθαι π. D.C.59.28 :— [voice] Pass., π. τι to be entrusted with.., Is.Fr.31.2 of things, recommend, τοῦτ' ἐγὼ π. Men.487, cf. POxy.1101.15 (iv A. D., [voice] Pass.), Olymp. Alch.p.94 B. ([voice] Med.) ;μέθοδος ἣν οἱ σοφισταὶ παρεγγυῶσιν Phld.Rh.1.137
S.II as a military term, pass on the watchword or word of command along the whole line, παρηγγύων κελευσμὸν ἀλλήλοισι .., " θεῖν', ἀντέρειδε " E.Supp. 700 ;σύνθημα παρεγγυήσας Ζεὺς σωτήρ X.Cyr.7.1.10
, cf. 3.3.58, Moer.p.324 P.: abs., σπεύδοντες π. ἐπί τινας eager to pass the word to attack them, Plb.7.18.4 : without any notion of command,,βοώντων τῶν στρατιωτῶν θάλαττα, θάλαττα, καὶ παρεγγυώντων X.An.4.7.24
: metaph., c. acc. et inf.,σημεῖα δ' ἥξειν τῶνδέ μοι παρηγγύα ἢ σεισμὸν ἢ βροντήν τιν' S.OC94
.2 of a general, give the word of command, τινί c. inf., X.Cyr.3.2.8, 7.5.17 : c. inf. only, ib.2.3.21, An.4.1.17, etc.:—[voice] Med., Id.Lac.11.8, Plu.Oth. 16.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > παρεγγυάω
-
12 τριτόσπονδος
Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > τριτόσπονδος
-
13 τρίτος
A third,τοῖσι δ' ἐπὶ τρίτος ἦλθε Od.20.185
, cf. 14.471; τρίτος αὐτός himself the third, i. e. with two others (v.αὐτός 1.6
)τ. ἡμίδραχμον
two drachmae and a half,Din.
Fr.8.4; cf. ἡμιτάλαντον; τ. γενέσθαι to be third in a race, Isoc.16.34, cf. Plu.Alc.11:— the third freq. appears as completing the tale, e.g. the third and last libation was offered toΖεὺς Σωτήρ, Διὸς σωτηρίου σπονδὴ τρίτου κρατῆρος S.Fr. 425
, cf. A.Fr.55;ἔγχει κἀπιβόα τρίτον παιῶν', ὡς νόμος ἐστίν Pherecr.131.5
(cf. τριτόσπονδος): metaph.,Κράτος τε καὶ Δίκη σὺν τῷ τρίτῳ.. Ζηνί A.Ch. 244
, cf. Eu. 759, Supp.26 (anap.); τρίτην ἐπενδίδωμι (sc. πληγήν) the third and finishing stroke, Id.Ag. 1386; Ἐρινὺς.. αἷμα πίεται, τρίτην πόσιν, i. e. the blood of Clytemnestra and Aegisthus, the first being that of the children of Thyestes, the second that of Agamemnon, Id.Ch. 578, cf. 1066 (anap.).II τρίτη, with or without ἡμέρα, the day after tomorrow,ἐς τρίτην ἡμέραν Ar.Lys. 612
;εἰς τρίτην Anaxandr.4
;τῇ τρίτῃ X.HG3.1.17
, etc.;τρίτῃ καὶ τετάρτῃ Id.An.4.8.21
, etc.; but ἐχθὲς καὶ τ. ἡμέραν yesterday and the day before, Id.Cyr.6.3.11:— two days later,Arist.
Fr. 368; but, every other day, Hp.Fract. 48, Gal.6.354.2 with other Nouns omitted, ἡ τ. (sc. χορδή) the third string in the heptachord, = ἡ παραμέση, Arist.Pr. 920a16, Plu.2.1137b:—ἡ τ. (sc. πληγή) the third blow, v. supr. 1:—ἡ τ. (sc. μερίς) the third part of a coin or weight, Hsch. s.v. ἕκτη, Phot. postΤριτοπάτορες; ἐγένετο ὁ μέδιμνος χρυσοῦ καὶ δύο τριτῶν IPE12.32A63
(Olbia, iii B. C.); third of a stater, Herod.2.64.III τρίτον as Adv., thirdly, S.Ant.55, Fr. 380; a third time, E.Hel. 1417, Aristid.2.182 J.; πρῶτον μὲν.., δεύτερον δὲ.., τ. δὲ .. Pl.R. 358c; τοῦτο τ. this third time, LXXNu.22.32, Ev.Jo.21.14:—in Hom. always τὸ τρίτον, Il.3.225, 6.186, al., cf. Hdt.1.55, Ar.Ach. 997, Th.6.5, etc.:—also in the third place,Pl.
Ti. 54a (but = the third time, Ev.Matt. 26.44, Dsc. 5.32); , Pl.Grg. 500a:—regul. Adv. in the third degree,Id.
Ti. 56b.2 thrice,Syrian.
in Metaph. 134.15, Gp.2.39.7, al., Sch.Pi.O.2.123; Elean .IVτὸ τ. μέρος Isoc.12.177
, etc.;τὸ τ. Luc.Tox.46
;τὸ τ. τοῦ ἀριθμοῦ Str.7.7.4
, cf. LXXNu.15.6; ἐπὶ τῷ τ. at the third signal, X.An.2.2.4.V τρίτα, τά,2 τὰ τρίτα λέγειν τινί play the third part (like τριταγωνιστεῖν τινι), D.19.246, cf. Men.223.17.3 πρῶτα δραμεῖν καὶ δεύτερα καὶ τ. win.. third place in the race, E.Epigr.3 ( τρίτατα cj. Bgk.). (Cf. Skt. trlīyas, Lat. terlius, etc.) -
14 ἡγεμόσυνα
ἡγεμόσυνα, τά, sc. ἱερά, Dankopfer für glückliche Führung; denn Ζεὺς Σωτήρ u. Ἡρακλῆς waren die Götter, denen Xenophon als seinen Führern vertraute -
15 σωτήριος
σωτήρ-ιος, ον,A saving, delivering,αὐγαὶ ἡλίου A.Supp. 213
, cf. Th.3.53, Pl.Plt. 311a, etc.; (iii A.D.); of symptoms, betokening recovery, Hp.Aph.7.37; ; ἐλπὶς σπέρματος σωτηρίου hope of seed to preserve or perpetuate the race, A.Ch. 236; δέχεσθαι τὸν ἱκέτην σωτήριον who brings safety to our state, S.OC 487 codd.b c. dat., bringing safety or deliverance to.., ὕδωρ ἰχθύσι ς. Heraclit.61; ἄριστα καὶ πόλεις. A.Th. 183, cf. Ch. 505, E.Heracl. 402, Ph. 918;νηυσίν τε καὶ ναύτῃσιν IG12(8)
p.x (Thasos, vi/V B.C.): also c. gen., τῆς βασιλικῆς ἀρχῆς ς. Pl.Ep. 354b, cf. Arist.Pol. 1314a13: [comp] Comp. and [comp] Sup.,τὸ πείθεσθαι σωτηριώτερον αὐτοῖς X.Mem.3.3.10
;ἵππος -ώτατος τῷ ἀναβάτῃ Id.Eq.3.12
.2 of persons, much like σωτήρ, E. Or. 657, Ba. 965, etc.; θεοί, Ζεὺς ς., S.El. 281, Fr. 425: c. dat., Th.7.64; [Ἑλένη] ναυτίλοις ς. E.Or. 1637: c. gen. pers.,τάχ' ἂν γενοίμεθ' αὐτοῦ.. σωτήριοι S.Aj. 779
.II as Subst., σωτήρια, τά, deliverance, safety,τἀκείνου σωτήρια Id.El. 925
(soσ. πράγματα A.Ag. 646
); ἡ ἐλπὶς τῶν ς. Arist.Rh. 1383a17: also in sg., ἔρυμα τῆς χώρας καὶ πόλεως ς. A.Eu. 701;ἐπινοεῖν τι σ. τοῖς παροῦσι Luc.JTr.18
, cf. DMeretr.9.3.2 σωτήρια (sc. ἱερά) τά, a thank-offering for deliverance,σ. θύειν θεοῖς X.An.3.2.9
, 5.1.1, cf. Marm.Par.7, etc.;σ. ἄγειν Luc.Herm. 86
; σ. τοῦ βασιλέως πανηγυρίζειν for his escape, Hdn.1.10.7; of a festival at Delphi, commemorating the retreat of the Gauls, SIG402.5 (iii B.C.), etc.III Σωτήριος (sc. μήν), ὁ, also written Σωτήρειος, name of a month, PLond.2.141 (i A.D.), PFlor. 55 (i A.D.), etc.IV Adv.- ίως Antip.Stoic.3.256
, Ph.2.12, al., Plu.Luc.5, S.E.M.9.113, etc.; σ. ἔχειν to be capable of recovery, Plu. 2.918d.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > σωτήριος
-
16 τυγχάνω
τυγχάνω ( Hom. nur einmal im imperf., Od. 14, 231), bildet seine tempp. von τεύχω, fut. τεύξομαι, aor. ἔτυχον, τύχωμι, Il. 7, 243, auch ἐτύχησα, bes. Hom.; perf. τετύχηκα, Il. 17, 748 Od. 10, 88 (intransit.), Xen. Cyr. 4, 1, 2 u. sonst, auch τέτευχα (s. τεύχω), u. auch τέτυχα, Lob. Phryn. 395 (vgl. auch ἀποτυγχάνω); – 1) treffen; bes. mit Schuß- oder Wurfwaffen, ein Ziel treffen, Hom. bes. im aor. I., τὸν δουρὶ τυχήσας, Il. 12, 394; ὅν ῥά ποτ' αὐτὸς ὑπὸ στέρνοιο τυχήσας, 4, 106; κατὰ ζωστῆρα τυχήσας, 12, 189; τὸν ϑηρητὴρ ἐτύχησε βαλών, 15, 581; ἤμβροτες, οὐκ ἔτυχες, 5, 287; καὶ βάλ' ἐπαΐσσοντα τυχὼν κατὰ δεξιὸν ὦμον, 5, 98, u. öfter, auch c. gen. bei leblosen Gegenständen, ὃς δέ κε μηρίνϑοιο τύχῃ, 23, 857; so Xen. Cyr. 8, 3, 28 An. 3, 2, 19; βαλὼν τύχοιμι, Her. 3, 35; – in allgemeinerer Bdtg, τύχε γὰρ ψαμάϑοιο βαϑείης, Iliad. 5, 587; u. so öfters von Sachen, erzielen, erlangen, erreichen, theilhaft werden, ὄφρα τάχιστα πομπῆς καὶ νόστοιο τύχῃς Od. 6, 290, φιλότητος 15, 158, αἰδοῦς 253. 258; μὴ σύ γε κεῖϑι τύχοις, mögest du nicht dahin gelangen, 12, 106; vgl. Hes. Th. 973; προφρόνων Μοισᾶν τύχοιμεν, Pind. I. 3, 61; λυρᾶν τυγχανέμεν, Ol. 2, 47; ἀμφανδὸν τυχεῖν τοπρῶτον εὐνᾶς, P. 9, 41; σκοποῦ, das Ziel treffen, N. 6, 28; τυχόντα στεφάνων, P. 10, 26; τοιούτου τυχεῖν οὐκ ἠξιώϑην, Aesch. Prom. 239; ἐξόν σοι γάμου τυχεῖν μεγίστου, 652; εἰ γὰρ τύχοιεν ὧν φρονοῠσι, Spt. 532; σύ γε μὴν πολλῶν πενϑητήρων τεύξῃ, 1055, u. öfter; τῆς σῆς δ' οὐκ ἐρῶ τιμῆς τυχεῖν, Soph. El. 356; γάμων ἐπαξίων τεύξει, 960, u. sonst oft; selbst mit doppeltem gen., ὧν δέ σου τυχεῖν ἐφίεμαι, Phil. 1299; auch οὐκ ἔστ' ἐπαίνου τοῦτον ἐξ ἐμοῦ τυχεῖν, Ant. 661; Eur., Ar. u. in Prosa; ταφῆς καλῆς, Plat. Menex. 234 c; τοῠ σκοποῦ, Legg. IV, 717 a, u. öfter; auch übertr., οὐ πάνυ ἔτυχες οὗ λέγω, Rep. VII, 523 b, du trafft es nicht; ἀληϑείας, Theaet. 186 c; τῶν ἀξίων, Xen. Cyr. 2, 2, 21, u. sonst; τινὸς παρά τινος, von Einem erlangen, 1, 6, 10. 2, 3, 8; τετευχέναι τιμῶν, D. Sic. 3, 9. Auch im schlimmen Sinne, τραυμάτων Aesch. Ag. 840, καιρίας πληγῆς 1265; κακῶν ἐρᾷς τυχεῖν, Eur. Hec. 1280; βίης τυχεῖν, der Gewalt theilhaftig werden, für »Gewalt leiden«, Her. 9, 108; κρίσεως, Plat. Phaedr. 249 a; κατηγορίας τυχεῖν, Anklage erleiden, wie κυρῆσαι, vgl. Valck. Her. 7, 208; ἰσχυρᾶς ὀργῆς παρὰ τοῦ δήμου, Dem. 24, 133; δίκης, τιμωρίας, ϑανάτων πολλῶν, Plat. Gorg. 472 d Legg. VI, 762 d IX, 869 b. – Selten c. accus., Aesch. Ag. 1203 Ch. 700; ὅσσα μηδεὶς τῶν ἐμῶν τύχοι φίλων, Soph. Phil. 507; αἰτεῖς ἃ τεύξει, O. C. 1108; u. τινός τι, 1170; vgl. Plat. οἶμαί σου τεύξεσϑαι μεϑεῖναί με, Phil. 50 d; τὶ παρά τινος, Luc. Tox. 50. – 2) absolut, das Ziel treffen, seinen Zweck erreichen, Glück haben (einen Treffer haben), οὐκ ἐτύχησεν ἑλίξας, Il. 23, 466, er hatte nicht Glück, es gelang ihm nicht; μήτε τυχήσω, wie ἢν δὲ τυχήσω, Agath. 2. 8 (V, 278. 294). – Bes. bei sagen, das Rechte treffen, Recht haben, τί δ' ἂν εἰπόντες τύχοιμεν ἄν, Aesch. Ch. 412, vgl. Ag. 1206; und ähnlich Soph. Phil. 223, ποίας πάτρας ὑμᾶς ἂν ἢ γένους ποτὲ τύχοιμ' ἂν εἰπών, vgl. 615; Ggstz von διαμαρτάνω, Plat. Theaet. 178 a; ὀρϑῶς πράττειν καὶ τυγχάνειν, Euthyd. 280 a. – Auch zufälligantreffen, begegnen, δῶρα τά οἱ ξεῖνος Λακεδαίμονι δῶκε τυχήσας, Od. 21, 13; Hes. Th. 973; vgl. Od. 14, 334. 19, 291; οἵων ὑμῶν τεύξονται, Lys. 18, 23, was für Leute sie in euch finden werden, wie Xen. ἐρωτᾶτε αὐτούς, ὁποίων τινῶν ἡμῶν ἔτυχον, An. 5, 5, 15; ἦ γὰρ παρ' ἄλλου μ' ἔλαβες οὐδ' αὐτὸς τυχών, Soph. O. R. 1039. Daher ὁ τυχών, der Einem grade in den Wurf kommt, der Erste der Beste, Plat. Rep. VIII, 539 d u. sonst; οἱ τυχόντες, alltägliche Menschen, gemeine, geringe Leute, Dem. 19, 237; vgl. Xen. Mem. 3, 9, 10; τὰ τυχόντα, das Erste das Beste, alltägliche, gemeine Dinge; μικραὶ καὶ αἱ τυχοῦσαι πράξεις, Pol. 1, 25, 6; τοῦ τυχόντος, um jeden beliebigen Preis, bes. bei Sp. häufig, wie Luc. und Plut. – So kann man erklären die bei Plat. und Folgdn nicht seltene Verbindung οἳ ὅ τι ἂν τύχωσι, τοῠτο λέγουσι, Plat. Prot. 353 a, was sie grade treffen, was ihnen nur in den Sinn kommt; ὥςτε ἴσως ὅ τι ἂν τύχω τοῦτο πείσομαι, ich werde bald alles Mögliche leiden müssen, Gorg. 522 c; ὅ τι ἂν τύχωσι τοῦτο πράττειν, Conv. 181 b, vgl. Rep. VIII, 561 d; ὅτι ἂν τύχωσι, τοῦτο πράξουσι, Crito 45 d, d. i. sie werden ganz dem Zufall überlassen sein. Vgl. noch δεῖξαι αὐτῷ, ἂν μὲν τύχῃ, ἐκείνου εἰκόνα, ἂν δὲ τύχῃ, γυναικός, Crat. 430 e. – 3) intrans., sich treffen, sich zufällig ereignen, zufällig da sein, εἴπερ τύχῃσι μάλα σχεδόν, wenn sie zufällig ganz nahe ist, Il. 11, 116; πέτρη ἠλίβατος τετύχηκε διαμπερὲς ἀμφοτέρωϑεν, Od. 10, 88, der Fels war von Natur grade da; πεδίοιο διαπρύσιον τετυχηκώς, Il. 17, 748; εἰ δ' αὖϑ', ὃ μὴ γένοιτο, συμφορὰ τύχοι, Aesch. Spt. 5; Ch. 211; τινί, Einem widerfahren, vom Unglück, ϑέλοιμ' ἂν ὡς πλείστοισι πημονὰς τυχεῖν, Prom. 346; Pers. 692 Ag. 626; οἱ' αὐτοῖς τύχοι, Soph. Phil. 275; ὅτῳ κατ' ἦμαρ τυγχάνει μηδὲν κακόν, Eur. Hec. 628. Dah. τὰ τυγχάνοντα = Zufälle, Eur. Ion 1511. Vgl. noch δισσὰς φωνὰς τὴν μὲν δικαίαν, τὴν δ' ὅπως ἐτύγχανεν, wie es grade sich traf, Eur. Hipp. 929. – Dah. von Handlungen, Unternehmungen, gel i ngen, glücken, καί μοι μάλα τύγχανε πολλά, Od. 14, 231; zu Theil werden, bes. durchs Loos zufallen, οὕνεκά μοι τύχε πολλά, weil mir von der Beute Vieles durchs Loos zufiel, Il. 11, 684. – Oft bei den Folgdn; ὡς ἔτυχεν, wie es eben ging, wie es sich traf, ἂν οὕτω τύχῃ, vielleicht, Plat. Alc. II, 150 c, ᾗ ἔτυχε, ὅπου ἔτυχε, wo sichs grade traf, an jeder beliebigen Stelle; εἰώϑει γάρ, ὁπότε τύχοι, wenn es sich so traf, zuweilen, παίζειν μου εἰς τὰς τρίχας, Phaed. 89 b; τὸ ὅπῃ ἔτυχεν, der blinde Zufall, Phil. 28 d; περιτρέχων ὅπῃ τύχοιμι, Conv. 173 a; ἐφιστάμενοι ὅπου τύχοιεν, Xen. An. 5, 4, 34; Sp. – Daher wird es bei den Attikern häufig so mit dem Participium eines andern Zeitwortes verbunden, daß der im Particip enthaltene Hauptbegriff nur die Nebenbdtg des Ungefähren, Zufälligen erhält, das Particip dah. im Deutschen mit dem Verbum finit. u. τυγχάνω durch ein Adverb., zufällig, grade, von ungefähr, übersetzt werden muß; εἰ δὲ τυγχάνω τοῖς κυρίοισι λέγων, Aesch. Ch. 678; ὅτε δεόμενος τύχοι, Eum. 696; κἀν δόμοισι τυγχάνει τὰ νῦν παρών; Soph. O. R. 757; νῦν γὰρ εὐτυχοῦσα τυγχάνεις, El. 962, u. öfter; wobei aber oft für uns das Zufällige so zurücktritt, daß diese Verbindung eine bloße Umschreibung zu sein scheint, vgl. 576 O. C. 566; Eur. Hec. 963 Or. 864 u. sonst; Ar. u. in Prosa überall: ὡμολογηκὼς τυγχάνεις, du hast zugegeben, Plat. Theaet. 165 e; ἆρ' οὖν ὁ σοφιστὴς τυγχάνει ὢν ἔμπορός τις, ist er etwa, Prot. 313 c; bestimmter heißt es κατὰ ϑεὸν γάρ τινα ἔτυχον καϑήμενος ἐνταῦϑα, Euthyd. 272 e, durch eine göttliche Fügung traf es sich, daß ich da saß; ἔτυχεν ἑστηκώς Xen. An. 1, 5, 8, u. sonst überall. – Zuweilen ist das particip. aus dem Zusammenhang zu ergänzen (bes. in Relativ- u. Bedingungssätzen), ἀνεπαύοντο ὅπου ἐτύγχανον ἕκαστος, sc. ἀναπαυόμενοι, sie ruhten aus, ein Jeder wo ers traf; ὡς ἕκαστοι ἐτύγχανον, ηὐλίζοντο, sie lagerten sich, ein Jeder wo sichs grade traf, Xen. An. 3, 1, 3. 2, 2, 17; ὃν Αϑηναῖοι ϑήσουσιν ὅταν τύχωσιν, Mem. 3, 2, 11. – So steht τυγχάνω ὤν, ich bin grade, von ungefähr, Hes. frg. 22, 13, Ar. Plut. 35, u. τυγχάνω allein für zufällig, grade sein, vgl. Schäf. Bos. ellips. p. 785 u. Lob. Phryn. 277; Phryn. verwirft diese Auslassung des Particips als unattisch, vgl. Porson Eur. Hec. 788; σωτὴρ γένοιτο Ζεὺς ἐπ' ἀσπίδος τυχών, Aesch. Spt. 502; ἀνὴρ γὰρ ἔνδον ἄρτι τυγχάνει, Soph. Ai. 9, wie νῦν δ' ἀγροῖσι τυγχάνεις, El. 305; u. mit adj. auch in Prosa, εἰ σὺ τυγχάνεις ἐπιστήμων τούτων, Plat. Prot. 313 e; εἰ δέ τι τυγχάνει ἀηδὲς καὶ ὠφέλιμον, Gorg. 502 b; Phaedr. 263 d, u. sonst.
-
17 τελειος
τέλειος, τέλεος3 и 21) законченный, полныйτ. ἐνιαυτός Plat. — круглый год;
τελέους ἐπτὰ μῆνας Arph. — в течение полных семи месяцев;ἅρμα τέλειον Luc. — колесница с полной запряжкой, т.е. четверня2) законченный, зрелый, возмужалый, взрослый(ἵππος Plat.)
οἱ τέλειοι Xen. — взрослые мужчины3) безукоризненный, без порока, отборный(αἶγες Hom.; τὰ τέλεα τῶν προβάτων Her.)
4) законченный, совершившийся(πρᾶγμα Aesch.)
ξυνευχόμεσθα τέλεα τάδ΄ εὔγματα ἐκγενέσθαι Arph. — будем просить чтобы осуществились эти мольбы;τέλεον ἀποτετελέσθαι Plat. — свершиться, исполниться;τῶν ὅλων τι καὴ τελείων Arst. — нечто цельное и законченное5) окончательный, решительный(ψῆφος Aesch., Soph.)
6) совершенный, лучший, отличный(τελεώτατος καὴ ἄριστος Plat.)
(Ζεὺς τ. Pind.; Ἥρα τελεία Aesch.)
8) заключительныйτ. κρατήρ Arph. — заключительная чаша (третья чаша в честь Зевса-Избавителя, см. σωτήρ II)
9) крайний, высший, тягчайший(ἀδικία Plat.)
10) мат. совершенныйτ. ἀριθμός Plat. — совершенное число (т.е. равное сумме всех своих сомножителей, напр., 28 = 14 + 74 + 2 + 1)
-
18 τελεος...
τέλεος...τέλειος, τέλεος3 и 21) законченный, полныйτ. ἐνιαυτός Plat. — круглый год;
τελέους ἐπτὰ μῆνας Arph. — в течение полных семи месяцев;ἅρμα τέλειον Luc. — колесница с полной запряжкой, т.е. четверня2) законченный, зрелый, возмужалый, взрослый(ἵππος Plat.)
οἱ τέλειοι Xen. — взрослые мужчины3) безукоризненный, без порока, отборный(αἶγες Hom.; τὰ τέλεα τῶν προβάτων Her.)
4) законченный, совершившийся(πρᾶγμα Aesch.)
ξυνευχόμεσθα τέλεα τάδ΄ εὔγματα ἐκγενέσθαι Arph. — будем просить чтобы осуществились эти мольбы;τέλεον ἀποτετελέσθαι Plat. — свершиться, исполниться;τῶν ὅλων τι καὴ τελείων Arst. — нечто цельное и законченное5) окончательный, решительный(ψῆφος Aesch., Soph.)
6) совершенный, лучший, отличный(τελεώτατος καὴ ἄριστος Plat.)
(Ζεὺς τ. Pind.; Ἥρα τελεία Aesch.)
8) заключительныйτ. κρατήρ Arph. — заключительная чаша (третья чаша в честь Зевса-Избавителя, см. σωτήρ II)
9) крайний, высший, тягчайший(ἀδικία Plat.)
10) мат. совершенныйτ. ἀριθμός Plat. — совершенное число (т.е. равное сумме всех своих сомножителей, напр., 28 = 14 + 74 + 2 + 1)
-
19 τυγχάνω
Aτύγχανον Od.14.231
, ([etym.] παρετ-) Il.11.74: [tense] fut.τεύξομαι 16.609
, Od.19.314, Ar.Eq. 112, Lys.18.23 (also as [tense] fut. [voice] Med. of τεύχω): [tense] aor. 2 ἔτῠχον, [dialect] Ep. τύχον, Il.5.287, 587, etc.; [dialect] Ep. subj. τύχωμι, -ῃσι, 7.243, 11.116; later also τετύχῃσι, Max.577; late [dialect] Ep. opt.τετύχοιμι Man.3.299
: [dialect] Ep. also [tense] aor. 1ἐτύχησα Il.15.581
, al., Hes.Fr.15: [tense] pf. τετύχηκα (intr.) Od.10.88 (part. τετυχηκώς, v.l. τετυχηώς. Il.17.748), Th. 1.32, (trans.) X.Cyr.4.1.2, Isoc.3.59; later also τέτευχα, D.21.150 (cod. S), Arist.EN 1119a10, PA 647b15, freq. later, PEnteux.6.7 (iii B. C.), UPZ123.30 (ii B. C.), PStrassb.98.10 (ii B. C.), Inscr.Prien.108.287 (ii B. C.), etc.; [dialect] Dor. [tense] pf. inf. (Cos, iii B. C.); but [dialect] Ion. [tense] plpf.ἐτετεύχεε Hdt.3.14
; τέτυχα v.l. in Ep.Hebr.8.6, v.l. in J.BJ7.5.4, ([etym.] συν- ) Aristeas 180, etc.; part.τετυχώς Jahresh.29
Beibl. 163 (Stara Zagora):—[voice] Med., [tense] aor. 1 :— [voice] Pass., [tense] impf.ἐτυγχάνετο Ant.Lib.39.3
(dub.): elsewh. in compds, [tense] aor. 1 ἐτεύχθην ([etym.] ἐν-) Plb.35.6.1: [tense] pf. τέτευγμαι ([etym.] ἐπι-) Id.6.53.2.A happen to be at a place, εἴ πέρ τε τύχῃσι μάλα σχεδόν even if she be quite near, Il.11.116; μὴ σύ γε κεῖθι τύχοις may'st thou not be there, Od.12.106; ;πεδίοιο διαπρύσιον τετυχηκώς Il.17.748
(but in these last two places the meaning may be ' has been made' (though not by human agency), cf. [γαῖα] οὐδ' εὐρεῖα τέτυκται Od.13.243
;γυναικὸς ἄρ' ἀντὶ τέτυξο Il.8.163
, etc.; v. ad fin.).2 of events, and things generally, happen to one, befall one, come to one's lot, c. dat. pers., οὔνεκά μοι τύχε πολλά because much fell to me, Il.11.684;καί μοι μάλα τύγχανε πολλά Od.14.231
; , cf. Pers. 706 (troch.);οἷ' αὐτοῖς τύχοι S.Ph. 275
;εἴ τι δεσπόταισι τυγχάνει E.Alc. 138
: abs.,εἰ δ' αὖθ', ὃ μὴ γένοιτο, συμφορὰ τύχοι A.Th.5
, cf. Ag. 347, etc.;ἄριστα πρὸς τὸ τυγχάνον E.Hel. 1290
, cf. Ion 1511.b [tense] aor. part. ὁ τυχών, the first one meets, any chance person, Hes.Th. 973, Pl.R. 539d, etc.;οἱ τ.
everyday men, the vulgar,X.
Mem.3.9.10, etc.;εἷς ἦν τῶν τ. Isoc.10.21
; οὐχ ὁ τ. ἀνήρ, of Moses, Longin.9.9: so of things, τὸ τυχόν any chance result, Pl.Ti. 46e; ; οὐχ ὁ τ. λόγος no common discourse, Pl.Lg. 723e;σύνεσιν οὐ τὰν τυχοῦσαν Archim.
Spir.Praef.; οἱ τ. φόβοι trifling fears, Lycurg.37; καίπερ τὸ τ. καταβαλοῦσιν though they may have paid a trifling sum, Str.5.2.7:—Math., τυχὸν σημεῖον any point (at random), Euc.1.5, cf. 6.9; ἄλλα, ἃ ἔτυχεν, ἰσάκις πολλαπλάσια any other equimultiples taken at random, Id.5.4.3 in [ per.] 3sg. [tense] aor. or [tense] impf., impers. (sts. also pers.) in relat. clauses, as (when, where, etc.) it (he, she, etc.) happened (may happen, etc.), i. e. anyhow, at any time, place, etc., καὶ ἀρχομένοις καὶ μεσοῦσι καὶ ὅπως ἔτυχέ τῳ at the beginning, middle, or any other point, Th.5.20; ὡς ἔτυχε ζημιοῦσθαι to be penalized just anyhow, X.Mem.3.9.13; οὐχ ὡς ἔτυχεν in no ordinary manner, Men. Sam.79, BMus.Inscr.4.481*.340 (Ephesus, ii A. D.); τὴν μὲν δικαίαν, τὴν δ' ὅπως ἐτύγχανεν just anyhow, E.Hipp. 929; ἀποτετμάσθω δύο τμάματα ὡς ἔτυχεν let two segments be cut off at random, Archim. Con.Sph.24;χώρᾳ γ' ἐν ᾗ ἔτυχε X.Oec.3.3
;ὅπου ἔτυχεν Id.Cyr.8.4.3
;ὅπου ἂν τύχῃ Pl.Prt. 242e
; sometimes,Pl.
Phd. 89b; sometimes,E.
El. 1169 (lyr.); but, at any odd time, Th.1.142;ἡνίκ' ἂν τ. D.1.3
; ἂν τύχῃ, εἰ τύχοι, it may be, Pl.Cra. 430e, Hp.Mi. 367a;τὸ δέ, εἰ ἔτυχεν, οὐχ οὕτως ἔχει Id.Cra. 439c
;εἰ οὕτως ἔτυχεν Arist.Cat. 8b12
; mere chance,Pl.
Phlb. 28d: with attraction of the relat. Pron.,τὸ οἷς ἔτυχε προσκρούειν Plu.Cic.27
;ὡμίλει ᾧ τύχοι Plb.26.1.3
;ὧν ἔτυχε πιμπλάμενος Luc.Vit.Auct.9
; οὐδὲ γὰρ ὧν ἔτυχ' ἦν they were not just any acts, D.18.130.b c. acc. et inf.,ἔτυχε ὄμβρον συνεργῆσαι Plu.Alc.28
, cf. Ael.NA5.6; ἔτυχεν ὥστε .. D.C.39.12.4 sts. the Verb agrees in person and number with the subject of the principal clause, perhaps by assimilation, ἀπαίροντες ἀπὸ τῆς Πελοποννήσου ὁπόθεν τύχοιεν, for ὁπόθεν τύχοι, Th.4.26, cf. 93, 5.56, 7.70, Pl.Tht. 179c; ὅ τι ἂν τύχωσι, τοῦτο λέγουσι they say just anything, Id.Prt. 353a;ὅ τι ἂν τύχωσι, τοῦτο πράξουτιν Id.Cri. 45d
, cf. Grg. 522c, Smp. 181b; ;ὡς ἐτύγχανον ἕκαστοι, ηὐλίζοντο X.An.2.2.17
, cf. 3.1.3;τάχ' ἄν, εἰ τύχοιεν, σωφρονέστεροι γένοιντο D.15.16
;δουλεύειν μᾶλλον ἢ μεθ' ὁποτέρου ἂν τύχωσι τούτων ἐλευθέρους εἶναι Th.8.48
; πρὸς ὀργὴν ἥν τινα τύχητε ἔστιν ὅτε σφαλέντες τὴν τοῦ πείσαντος μίαν γνώμην ζημιοῦτε yielding to the impulse of the moment, Id.3.43; Ra. 945: with attraction of the relat. Pron.,οὓς ἂν τύχῃς ἐπαινῶν Isoc.12.206
.5 neut. part. τυχόν, used abs. like ἐξόν, παρόν, etc., since it so befell,οὕτως τ. Luc.Symp.43
.b as Adv., perchance, perhaps, Isoc.4.171, X.An.6.1.20, Pl.Alc.2.140a, 150c, D.18.221, 21.41, Men.Pk. 184, 1 Ep.Cor.16.6;τ. ἴσως Epich.277
, E.Fr.953.9, Men. Epit. 287, Plb.2.58.9; τυχὸν μὲν.., τυχὸν δὲ .. Arr.An.1.10.6, etc.II joined with the part. of another Verb to express a coincidence, τύχησε γὰρ ἐρχομένη νηῦς a ship happened to be, i. e. was just then, starting, Od.14.334;ξεῖνος ἐὼν ἐτύχησε παρ' ἱπποδάμοισι Γερηνοῖς Hes.Fr.15.3
, cf. Semon.7.19, Pi.N.1.49;πρυτανεία ἣ ἂν τυγχάνῃ πρυτανεύουσα IG12.63.27
, cf. 52; τὰ νοέων τυγχάνω what I happen to have, i.e. have at this moment, in my mind, Hdt. 1.88, cf. 8.65,68.ά; ἐτετεύχεε ἐπισπόμενος Id.3.14
; ὃ τυγχάνω μαθών which I have just learnt, S.Tr. 370; παρὼν ἐτύγχανον I was by just then, Id.Aj. 748; τυγχάνει καθεύδων he is sleeping just now, Ar.V. 336 (troch.); ἔτυχον στρατευόμενοι they were just then engaged in an expedition, Th.1.104; ἔτυχε κατὰ τοῦτο καιροῦ ἐλθών he came just at this point of time, Id.7.2; ἥτις δέ τοι μάλιστα σωφρονεῖν δοκεῖ, αὕτη μέγιστα τυγχάνει λωβωμένη she is just the one who.., Semon.7.109; but freq. τυγχάνω cannot be translated at all, esp. in phrase τυγχάνω ὤν, which is simply = εἰμί, S.Aj.88, Ar.Pl.35, Pl.Prt. 313c, etc.2 the part. ὤν is sts. omitted, ; εἴ σοι χαρτὰ τυγχάνει τάδε ib. 1457; νῦν δ' ἀγροῖσι τυγχάνει ib. 313;ἔνδον γὰρ ἄρτι τυγχάνει Id.Aj.9
;εἴ τις εὔνους τυγχάνει Ar.Ec. 1141
;εἰ σὺ τυγχάνεις ἐπιστήμων τούτων Pl.Prt. 313e
, cf. Grg. 502b, R. 369b, al.: sts. τυγχάνειν is used much like εἶναι, Σωτὴρ γένοιτ' ἂν Ζεὺς ἐπ' ἀσπίδος τυχών A.Th. 520; οὐκ ἀποδάμου τυχόντος not being absent, Pi.P.4.5 (cf. τόσσαις); ποῦ χρὴ τηνικαῦτα τυγχάνειν; E.IA 730
; τ. ἐν ἐμπύροις to be engaged in.., Id.Andr. 1113; freq. in Arist., , cf. 1289b16, Top. 151b11; also in later Gr.,τὰ ἑπτάμηνα γόνιμα τυγχάνειν Sor.1.55
, cf. 69, al.;νέος πάνυ τυγχάνων PLips. 40 ii 7
(iv A. D.), etc.:—Phryn.244 rejects this usage in Attic.b τυγχάνον, = τὸ ἐκτὸς ὑποκείμενον, the external reality, e. g. αὐτὸς ὁ Δίων as distd. both from the word ([etym.] φωνή) Δίων and its meaning, Stoic.2.48.c τὰ πράγματα τυγχάνοντα καλοῦσι (sc. οἱ Στωϊκοί) , τέλος γὰρ τὸ τυχεῖν τούτων, ib.77.3 later c. inf., τυγχάνομεν ἐπιδεδωκέναι we happen to have handed in.., we have just handed in.., PTeb.796.13 (ii B. C.), cf. PSI10.1118.8 (i A. D.), 1.39.4 (ii A. D.), Heliod. et Antyll. ap. Orib.44.8.21, 25, 44.23.21, Gal. 18(2).394.B gain one's end or purpose, succeed,οὐκ ἐτύχησεν ἑλίξας Il. 23.466
;εἰ τύχῃ τις ἔρδων Pi.N.7.11
, cf. 55; τὸ τυχεῖν, = νίκη, Id.O.2.51;πείθειν.. τυγχάνειν θ' ἅμα E.Hec. 819
;εἰ τύχοιμεν Th.4.63
; τυχόντες if successful, opp. σφαλέντες, Id.3.39, cf. 82, Pi.P.10.62;τυγχάνουσι καὶ ἀποτυγχάνουσι Arist.Po. 1450a3
;ὀρθῶς πράττειν καὶ τ. Pl.Euthd. 280a
; gain one's request, Hdt.1.213 (so τυχόντα γνώμης in Th.3.42); in speaking, to be right,τί νιν καλοῦσα.. τύχοιμ' ἄν; A.Ag. 1233
, cf. Ch.14, 317 (lyr.), S.Ph. 223, OC 1580; (lyr.):—[voice] Pass., impers., αὐτῷ πρὸς τὸ ἔργον οὐδὲν ἐτυγχάνετο nothing went right, dub. in Ant.Lib. 39.3:—in part. τυχήσας or τυχών, combined with νύξε, βάλε, οὖτα, etc., pierce, wound, etc., successfully, so that the whole phrase means hit,ἔγχεϊ νύξε κατὰ κληῗδα τυχήσας Il.5.579
, cf. 858, 12.394; βάλε δουρὶ κατὰ ζωστῆρα τυχήσας ib. 189; , cf. 5.98, 582, 13.371, 397, Od.19.452, al.; also conversely,θηρητὴρ ἐτύχησε βαλών Il.15.581
;βαλὼν τύχω Hdt.3.35
; also apart from such combinations, hit, c. gen.,προβιβάντος Il.16.609
;μηρίνθοιο 23.857
;τ. τοῦ σκοποῦ Pl.Lg. 717b
, cf. R. 523b, Th.2.35, X.An.3.2.19, Ap.1: c. dupl. gen.,εἰ.. τοῦ παιδὸς.. τύχω μέσης τῆς καρδίης Hdt. 3.35
: abs.,ἤμβροτες οὐδ' ἔτυχες Il.5.287
;αἰ κε τύχωμι 7.243
, Od.22.7.II hit upon, light upon:1 meet, fall in with persons, Αακεδαίμονι.. τυχήσας having met [him] in Lacedaemon, Od.21.13: c. gen., ; τριακτῆρος ib. 172 (lyr.);ἀγαθῶν ἀνδρῶν Lys.2.5
;γυναικῶν X.Smp.9.7
: with a predicate added,μή τευ μελαμπύγου τύχῃς Archil.110
;προφρόνων Μοισᾶν τ. Pi.I.4(3).43(61)
;θεῶν ἀμεινόνων τ. E.Heracl. 351
;ἐμοῦ.. οἰκητοῦ S.OT 1450
, cf. 677;ἡμῶν τ. οἵων σε χρή E.Hel. 1300
, cf. Lys.18.23;ἐρωτᾶτε αὐτοὺς ὁποίων τινῶν ἡμῶν ἔτυχον X.An.5.5.15
;τοῦ δαίμονος.. κακοδαίμονος Ar.Eq. 112
.2 light on a thing,τύχε γάρ ἀμάθοιο βαθείης Il.5.587
; attain, obtain a thing, c. gen.,πομπῆς καὶ νόστοιο Od.6.290
;αἰδοῦς Thgn.253
, cf. 256; [ οἴκτου] A.Pr. 241;ξυγγνώμης Th.7.15
; ; of meeting with misfortunes, βίης τυχεῖν meet with, suffer violence, Hdt.9.108; τραυμάτων, κακῶν, A.Ag. 866, E.Hec. 1280; δίκης, κρίσεως, Pl.Grg. 472d, Phdr. 249a, cf. Lg. 869b: abs., have the lot or fate,ἄλλος μὲν ἀποφθίσθω ἄλλος δὲ βιώτω, ὅς κε τύχῃ Il.8.430
; (where τὴν is governed by αἰτήσας).b after Hom. also c. acc. of neut. Adj. or Pron.,τὰ πρόσφορα A.Ch. 711
, cf. Eu.30, S.OC 1106, Ph. 509 (lyr.), E.Med. 758, Hec.51: later the acc. is used more freely,τ. ἐπίστασιν Sammelb.5235.15
(i A. D.); (ii A. D.);βοήθειαν PGoodsp.Cair.15.14
(iv A. D.); (iv A. D.); .c after either case a gen. pers. may be added, obtain a thing from a person,ὧν δέ σου τυχεῖν ἐφίεμαι S.Ph. 1315
;σου τοῦτο τ. Id.OC 1168
; or the pers. may be added with a Prep.,τ. ἐπαίνου ἔκ τινος Id.Ant. 665
;παρὰ σεῖο τ. φιλότητος Od.15.158
;τιμίαν ἕδραν παρ' ἀνδρῶν A.Eu. 856
(dub.);αἰδοῦς ὑπό τινος X.Cyr.1.6.10
, cf. Mem.4.8.10, etc.: abs.,χρὴ πρὸς μακάρων τυγχάνοντ' εὖ πασχέμεν Pi.P.3.104
.d c. inf.,οἶμαί σου τεύξεσθαι μεθεῖναί με Pl.Phlb. 50d
;ἐὰν ψαῦσαι τοῦ νεκροῦ τύχωμεν Plu.Pel.33
; οὐ τυχὼν ἐπιδείξειν ( = ἐπιδεῖξαι ) not having succeeded in proving, PPetr.3p.153 (iii B. C.). (Τυ-γ-χ-άνω, with ἐτύχησα, τετύχηκα, is formed from the [tense] aor. τυχ-εῖν, which was orig. the [tense] aor. [voice] Pass. (with act. form) of τεύχω 'make'; ἔτυχε = factum est, as ἔτραφον = I was nourished (v. τρέφω); senses A.1.1-3 are the oldest and are parallel toτεύχω 11
(esp.[voice] Pass.); many of the forms belong equally to both verbs; τιτύσκομαι like wise belongs to both verbs; τ (ε) υχ- from Θ (ε) υχ-, cf. ἀποθύσκειν, ἐνθύσκει, συνθύξω, and perh. Germ. taugen 'to be capable, useful', Engl. dow, doughty.)Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > τυγχάνω
-
20 κύριος
1I. κύριος, ία, ιον(Pind. et al.; ins, pap) comp. κυριώτερος (Just., A II, 13, 3); superl. κυριώτατος (Just., D. 11, 2); adv. κυρίως. The primary mng. relates to possession of power or authority, in various senses: ‘strong, authoritative, valid, ruling’; then to that which is preeminently important principal, essential (Aeschyl. et al.; 4 Macc 1:19; Jos., Ant. 20, 41, C. Ap. 1, 19; 2, 177; Just.; Ath. 22:2) τὸ δὲ κυριώτερον but what is more important IMg 1:2 (cp. Diog. L. 4, 26 ἐν τῷ κυρίῳ=quite definitely).—DELG.2II. κύριος, ου, ὁ (the masc. form of the subst. adj. κύριος [s. I], Aeschyl.+; Appian, Bell. Civ. 4, 92 §385 [=ὁ τὸ κῦρος ἔχων]; ins, pap, LXX, pseudepigr.; Philo, Joseph., apolog.; loanw. in rabb. For the corresp. fem. s. κυρία.) gener. ‘lord, master’.① one who is in charge by virtue of possession, owner (X., Symp. 6, 1; Diod S 4, 15, 3; 14, 7, 6; ins, pap, LXX) κ. πάντων Gal 4:1 (Diod S 33, 7, 1; Philostrat., Vi. Apoll. 1, 13 p. 12, 10 of one who has come of age and controls his own property).ⓐ of things w. impers. obj. κ. τοῦ ἀμπελῶνος owner of the vineyard (cp. SIG 742, 6 κ. τῆς χώρας) Mt 20:8; 21:40; Mk 12:9; Lk 20:13, 15; ὁ κ. τῆς οἰκίας the master of the house (Ex 22:7; SIG 1215, 28; PTebt 5, 147 [118 B.C.] τοὺς κ. τῶν οἰκιῶν) Mk 13:35. Of a πῶλος: οἱ κ. αὐτοῦ its owners (PHib 34, 3 a span of oxen; Ex 21:29 [αὐτοῦ=τοῦ ταύρου]) Lk 19:33 (ASouter, Exp. 8th ser., 8, 1914, 94f, in connection w. the pl. here and Ac 16:16, 19 thinks of the owners as man and wife; the pl. οἱ κύριοι has this mng. Diod S 34 + 35, Fgm. 2, 10 and 2, 37: a married couple who are slave-owners. On the other hand in the Syntipas collection of Aesop’s Fables 16 p. 534 P. οἱ κύριοι of a dog are a number of metalworkers. On Hebr. background for possible understanding of the pl. in the sing. sense ‘owner’, s. RButh, JBL 104, ’86, 680–85.). The mng. owner easily passes into that of lord, master, one who has full control of someth. (Diod S 5, 42, 5 θανάτου κύριοι=lords over [life and] death; 10, 17, 1 and 2 κ. τοῦ σώματος=master of one’s own body; Ptolem., Apotel. 3, 11, 10 ὁ κ. τῆς ζωῆς; PsSol 2:29 κ. γῆς καὶ θαλάσσης; Philo, Spec. Leg. 3, 67; Jos., C. Ap. 2, 200) ὁ κ. τοῦ θερισμοῦ the Lord of the harvest (Jos., Ant.4, 227 κύριος ἔστω τὰ φυτὰ καρποῦσθαι) Mt 9:38; Lk 10:2. κ. τοῦ σαββάτου Lord of the Sabbath Mt 12:8; Mk 2:28; Lk 6:5.ⓑ w. a personal obj.: opp. δοῦλος J 13:16; foll. by gen. of pers. (cp. Judg 19:11; Gen 24:36; TestSol 22:5; TestJob 7:9; TestGad 4:4; JosAs 4:14) Mt 10:24f; 18:31f; 24:48; Lk 12:36. ὁ κ. τοῦ δούλου Lk 12:46. Abs., though the sense is unmistakable (Diod S 8, 5, 3; ApcEsdr 3:14 p. 27, 27f Tdf.) 12:37, 42b; 14:23; J 15:15; cp. Ro 14:4a; Eph 6:9a; Col 4:1. Several masters of the same slave (Billerb. I 430.—TestJos 14:2): δυσὶν κυρίοις δουλεύειν Mt 6:24; Ac 16:16, 19 (s. Souter under a above). κατὰ σάρκα designates more definitely the sphere in which the service-relation holds true οἱ κατὰ σάρκα κ. Eph 6:5; Col 3:22. As a form of address used by slaves κύριε Mt 13:27; 25:20, 22, 24; Lk 13:8; 14:22; 19:16, 18, 20, 25.② one who is in a position of authority, lord, masterⓐ of earthly beings, as a designation of any pers. of high position: of husband in contrast to wife 1 Pt 3:6 (Gen 18:12; TestAbr A 15 p. 95, 15 [Stone p. 38]; ApcMos 2. cp. Plut., De Virt. Mul. 15 p. 252b; SIG 1189, 7; 1190, 5; 1234, 1); of a father by his son Mt 21:29 (cp. BGU 423, 2 Ἀπίων Ἐπιμάχῳ τῷ πατρὶ καὶ κυρίῳ; 818, 1; 28; Gen 31:35; by his daughter TestJob 46:2; JosAs 4:5); of an official in high position, by those who have dealings with him (cp. PFay 106, 15; 129, 1; 134, 2; BGU 648, 16) Mt 27:63. As a form of address to respected pers. gener.; here, as elsewhere, = our sir (as Mod. Gk.) Mt 25:11; J 12:21; 20:15 (but s. NWyatt, ZNW 81, ’90, 38); Ac 16:30; Rv 7:14 (cp. Epict. 3, 23, 11; 19; Gen 23:6; 44:18; TestAbr A 2 p. 78, 33 [Stone p. 4]; JosAs 7:8 al.). The distinctive Gr-Rom. view of ‘deified’ rulers requires treatment under 2bβ.ⓑ of transcendent beingsα. as a designation of God (for this custom, which has its roots in the Orient, s. the references in Ltzm., Hdb. exc. on Ro 10:9; Bousset, Kyrios Christos2 1921, 95–98; Dssm., LO 298f [LAE 353ff]; s. also SEG XXXVI, 350 and add. ins cited by DZeller, DDD 918f; LXX (where it freq. replaces the name Yahweh in the Mt); pseudepigr.; Philo, Just.; Hippol. Ref. 8, 17, 1; Orig., C. Cels. 1, 35, 6.—FDoppler, D. Wort ‘Herr’ als Göttername im Griech.: Opusc. philol. v. kath. akad. Philologenverein in Wien I 1926, 42–47; MParca, ASP 31, ’91, 51 [lit.]) ὁ κ. Mt 5:33; Mk 5:19; Lk 1:6, 9, 28, 46; 2:15, 22; Ac 4:26 (Ps 2:2); 7:33; 8:24; Eph 6:7 (perh. w. ref. to Christ); 2 Th 3:3; 2 Ti 1:16, 18; Hb 8:2; Js 1:7; 4:15. Without the art. (on the inclusion or omission of the art. s. BWeiss [θεός, beg.]; B-D-F §254, 1; Mlt-Turner 174), like a personal name (οὐδένα κύριον ὀνομνάζουσι πλὴν τὸν θεόν Hippol. Ref. 9, 26, 2) Mt 27:10; Mk 13:20; Lk 1:17, 58; Ac 7:49; Hb 7:21 (Ps 109:4); 12:6 (Pr 3:12); 2 Pt 2:9; Jd 5 (θεὸς Χριστός P72); 9. ἄγγελος κυρίου (LXX, TestSol, GrBar et al.) Mt 1:20, 24; 2:13, 19; 28:2; Lk 1:11; 2:9a; J 5:3 v.l.; Ac 5:19; 7:30 v.l.; 8:26; 12:7, 23. δόξα κυρίου (Is 40:5; PsSol 5:19; 7:31; TestLevi 8:11; ApcMos 37) Lk 2:9b; δούλη κ. 1:38; ἡμέρα κ. Ac 2:20 (Jo 3:4); νόμος κ. Lk 2:23f, 39; τὸ ὄνομα κ. Mt 21:9 (Ps 117:26; PsSol 6:1 al.); Ac 2:21 (Jo 3:5); πνεῦμα κ. Lk 4:18 (Is 61:1); Ac 8:39; τὸ ῥῆμα κ. 1 Pt 1:25 (Gen 15:1 al.); φωνὴ κ. (Gen 3:8 al.); Ac 7:31; χεὶρ κ. (Ex 9:3 al.; TestJob 26:4; ApcMos prol.) Lk 1:66. ὁ Χριστὸς κυρίου 2:26 (PsSol 17:32 [Χριστὸς κύριος, s. app.]).—W. the sphere of his lordship more definitely expressed (Diod S 3, 61, 5 Zeus is κ. τοῦ σύμπαντος κόσμου; 6 θεὸς καὶ κ. εἰς τὸν αἰῶνα τοῦ σύμπαντος κόσμου; Jos., Ant. 20, 90 τῶν πάντων κ.; Just., D. 127, 2 κ. τῶν πάντων) κ. τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς (PGM 4, 640f; ParJer 5:32 [Harris]) Mt 11:25; Lk 10:21; cp. Ac 17:24. κ. τῶν κυριευόντων Lord of lords 1 Ti 6:15. ὁ κ. ἡμῶν 1:14; 2 Pt 3:15; Rv 11:15 (LXX; PsSol 10:5). Cp. 22:6 (s. Num 16:22; 27:16). κ. ὁ θεός Lk 1:32; Rv 1:8; with μου (σου, etc.) Mt 4:7 (Dt 6:16), 10 (Dt 6:13); 22:37 (Dt 6:5); Mk 12:29f (Dt 6:4f); Lk 1:16 al. κ. ὁ θεὸς τοῦ Ἰσραήλ 1:68 (PsSol 16:3; TestSol 1:13). κ. ὁ θεὸς (ἡμῶν) ὁ παντοκράτωρ God, the (our) Lord, the Almighty Rv 4:8; 15:3; 16:7; 19:6; 21:22 (TestSol D 4:7; cp. ParJer 9:6). κ. Σαβαώθ Ro 9:29 (Is 1:9; TestSol 1:6 al.; Just., D. 64, 2); Js 5:4.—W. prep. ἐνώπιον τοῦ κυρίου Lk 1:15 (Ex 23:17; 1 Km 1:25 al.; TestJob 15:6 al.; TestReub 1:9 al.). παρὰ κυρίου Mt 21:42; Mk 12:11 (both Ps 117:23). παρὰ κυρίῳ 2 Pt 3:8. πρὸς τὸν κύριον Hs 9, 12, 6 (LXX; PsSol 1:1 al.).β. Closely connected w. the custom of applying the term κ. to deities is that of honoring (deified) rulers with the same title (exx. [2bα beg.] in Ltzm., op. cit.; Bousset 93; Dssm., 299ff [LAE 356]; FKattenbusch, Das apostol. Symbol II 1900, 605ff; KPrümm, Herrscherkult u. NT: Biblica 9, 1928, 3–25; 119–40; 289–301; JFears, RAC XIV, 1047–93; JvanHenten, 1341–52 [lit.]; cp. the attitude of the Lacedaemonians: φοβούμενοι τὸν ἕνα κ. αὐτῶν τὸν Λυκούργου νόμον=‘respecting their one and only lord, the law of Lycurgus’ Orig., C. Cels. 8, 6, 12). Fr. the time of Claudius (POxy. 37, 6; O. Wilck II 1038, 6) we find the Rom. emperors so designated in increasing measure; in isolated cases, even earlier (OGI 606, 1; on Augustus’ attitude s. DioCass. 51, 7f). Ac 25:26.—On deified rulers in gener. s. LCerfaux-JTondriau, Un concurrent du Christianisme: le culte des souverains dans la civilisation gréco-romaine ’57; FTaeger, Charisma, 2 vols. ’57–60; DRoloff, Göttlichkeit, Vergöttlichung und Erhöhung zu seligem Leben, ’70. S. esp. the collection of articles and reviews by various scholars, in Römischer Kaiserkult, ed. AWlosok ’78.γ. κύριος is also used in ref. to Jesus:א. in OT quotations, where it is understood of the Lord of the new community ἡ ὁδὸς κ. (Is 40:3) Mt 3:3; Mk 1:3; Lk 3:4; J 1:23. εἶπεν κύριος τ. κυρίῳ μου (Ps 109:1: the first κ. is God, the second Christ; s. Billerb. IV 452–65: Der 110. Ps. in d. altrabb. Lit.; βασιλεὺς αὐτῶν χριστὸς κ. [or κυρίου; s. 2bα] PsSol 17:32) Mt 22:44 (cp. vss. 43, 45); Mk 12:36 (cp. vs. 37); Lk 20:42 (cp. vs. 44); Ac 2:34. ὁ καυχώμενος ἐν κυρίῳ καυχάσθω 1 Cor 1:31 (cp. Jer 9:22f). τὸ ὄνομα κυρίου Ro 10:13 (cp. Jo 3:5). σὺ κατʼ ἀρχάς, κύριε, τὴν γῆν ἐθεμελίωσας Hb 1:10 (cp. Ps 101:26). εἰ ἐγεύσασθε ὅτι χρηστὸς ὁ κύριος 1 Pt 2:3 (cp. Ps 33:9). 1 Pt 3:15 adds Χριστόν to κύριον ἁγιάσατε Is 8:13.ב. Apart from OT quots., Mt and Mk speak of Jesus as κύριος only in one pass. (words of Jesus himself) Mk 11:3=Mt 21:3 (but s. RBratcher, ET 64, ’52/53, 93; New Docs 1, 43; JDerrett, NovT 13, ’71, 241–58 on the public transport system; cp. Lk 19:31, 34), but they record that he was addressed as ‘Lord’ (κύριε), once in Mk (7:28) and more oft. in Mt, e.g. 8:2, 6, 8, 21, 25; 9:28; 14:28, 30; 15:22, 25, 27; 16:22 (also ApcSed 12:2).—Lk refers to Jesus much more frequently as ὁ κ. (Iren. 1, prol. 2 [Harv. I 4, 5] and 5, 26, 2 [Harv. II 396, 2]): 7:13; 10:1, 39 (Ἰησοῦ P75; τοῦ Ἰησοῦ P45 et al.), 41; 11:39; 12:42a; 13:15; 17:5f; 18:6; 19:8 al. The voc. κύριε is also found oft.: 5:8, 12; 9:54, 61; 10:17, 40; 11:1; 12:41 al.—In J the designation ὁ κ. occurs rarely, in the first 19 chapters only in passages that are text-critically uncertain (4:1 v.l.; 6:23, with omission in some mss.) or that have been suspected on other grounds (11:2); then 20:2, 18, 20, 25; cp. vss. 13, 28; 21:7ab, 12. On the other hand, κύριε in address is extraordinarily common throughout the whole book: 4:11, 15, 19, 49; 5:7; 6:34, 68 al. (more than 30 times).—In the long ending of Mk we have the designation ὁ κ. twice, 16:19, 20. In GPt ὁ κ. occurs 1:2; 2:3ab; 3:6, 8; 4:10; 5:19; 6:21, 24; 12:50ab; 14:59, 60 (in the last pass. without the art.); the fragment that has been preserved hardly affords any opportunity for the use of the voc. 2 Cl introduces apocryphal sayings of Jesus with λέγει ὁ κ. 5:2; λ. ὁ κ. ἐν τ. εὐαγγελίῳ 8:5.—Repeated κύριε, κύριε Mt 7:21f; Lk 6:46; 2 Cl 4:2 (TestAbr A 9 p. 86, 26 [Stone p. 20]; ApcMos 25 p. 14, 1 Tdf.; s. KKöhler, StKr 88, 1915, 471–90).ג. Even in the passages already mentioned the use of the word κ. raises Jesus above the human level (Mani is also κ. for his people: Kephal. I 183, 11; 13; 16); this tendency becomes even clearer in the following places: ὁ κύριος Ac 5:14; 9:10f, 42; 11:23f; 22:10b; Ro 12:11; 14:8; 1 Cor 6:13f, 17; 7:10, 12; 2 Cor 5:6, 8; Gal 1:19; Col 1:10; 1 Th 4:15b; 2 Th 3:1; Hb 2:3; Js 5:7f; B 5:5; IEph 10:3; AcPl Ha 6, 21; 7, 5; 27; 8, 2; AcPlCor 1:6, 14.—Without the art. 1 Cor 4:4; 7:22b; 10:21ab; 2 Cor 12:1; 1 Th 4:15a; 2 Ti 2:24; AcPlCor 1:8. So esp. in combinations w. preps.: ἀπὸ κυρίου Col 3:24. κατὰ κύριον 2 Cor 11:17. παρὰ κυρίου Eph 6:8. πρὸς κύριον 2 Cor 3:16; AcPl Ha 6, 9. πρὸς τὸν κ. 8, 23. σὺν κυρίῳ 1 Th 4:17b. ὑπὸ κυρίου 1 Cor 7:25b; 2 Th 2:13. Esp. freq. is the Pauline formula ἐν κυρίῳ (lit. on ἐν 4c), which appears outside Paul’s letters only Rv 14:13; IPol 8:3; AcPl Ha 3, 23; AcPlCor 1:1, 16 (cp. Pol 1:1 ἐν κυρίῳ ἡμῶν Ἰ. Χριστῷ): 1 Cor 11:11; Phlm 16; πιστὸς ἐν κ. 1 Cor 4:17; cp. Eph 6:21; Hm 4, 1, 4; φῶς ἐν κ. Eph 5:8. ἡ σφραγίς μου τ. ἀποστολῆς ὑμεῖς ἐστε ἐν κ. 1 Cor 9:2. W. verbs: ἀσπάζεσθαι Ro 16:22 (GBahr, CBQ 28, ’66, 465f renders: in the service of my master, i.e. Paul); 1 Cor 16:19. ἐνδυναμοῦσθαι Eph 6:10. καλεῖσθαι 1 Cor 7:22a. καυχᾶσθαι 1:31. κοπιᾶν Ro 16:12ab; μαρτύρεσθαι Eph 4:17. παραλαμβάνειν διακονίαν Col 4:17. πεποιθέναι εἴς τινα Gal 5:10. ἐπί τινα 2 Th 3:4; cp. Phil 1:14; 2:24. προί̈στασθαι 1 Th 5:12. προσδέχεσθαι Ro 16:2; Phil 2:29. στήκειν 4:1; 1 Th 3:8. ὑπακούειν Eph 6:1. τὸ αὐτὸ φρονεῖν Phil 4:2. θύρας μοι ἀνεῳγμένης ἐν κ. 2 Cor 2:12.—W. διδάσκαλος J 13:13f. W. σωτήρ 2 Pt 3:2; cp. 1:11; 2:20 (Just., D. 39, 2). W. Χριστός Ac 2:36; cp. Χριστὸς κύριος (La 4:20; PsSol 17, 32 v.l. [GBeale, Christos Kyrios in PsSol 17:32—‘The Lord’s Anointed’ Reconsidered: NTS 31, ’85, 620–27]; PsSol 18 ins) Lk 2:11. ὁ κ. Χριστός AcPlCor 2:3. Esp. freq. are the formulas ὁ κ. Ἰησοῦς Ac 1:21; 4:33; 8:16; 11:20; 15:11; 16:31; 19:5, 13, 17; 20:24, 35; 21:13; 1 Cor 11:23; 16:23; 2 Cor 4:14; 11:31; Gal 6:17 v.l.; Eph 1:15; 1 Th 2:15; 4:2; 2 Th 1:7; 2:8; Phlm 5.—ὁ κ. Ἰησοῦς Χριστός Ac 11:17; 28:31; Ro 13:14; 2 Cor 13:13; Phil 4:23; 2 Th 3:6; Phlm 25; 1 Cl 21:6 (Ar. 15, 1). Without the art. mostly in introductions to letters Ro 1:7; 1 Cor 1:3; 2 Cor 1:2; Gal 1:3; Eph 1:2; 6:23; Phil 1:2; 3:20; 1 Th 1:1; 2 Th 1:2, 12b; 1 Ti 5:21 v.l.; Js 1:1; Χριστὸς Ἰησοῦς κ. 2 Cor 4:5; Χριστὸς Ἰησοῦς ὁ κ. Col 2:6. Χριστὸς ὁ κ. 2 Cl 9:5. In an appeal κύριε Ἰησοῦ (cp. Sb 8316, 5f κύριε Σάραπι; PGM 7, 331 κύριε Ἄνουβι) Ac 7:59; Rv 22:20. κύριε AcPl Ha 7:30f, 40.—W. gen. of pers. (in many places the mss. vary considerably in adding or omitting this gen.) ὁ κ. μου ISm 5:2. ὁ κ. ἡμῶν 2 Ti 1:8; Hb 7:14; IPhld ins; ὁ κ. ἡμῶν Ἰησοῦς Ac 20:21; 1 Cor 5:4; 2 Cor 1:14; 1 Th 2:19; 3:11, 13; 2 Th 1:8; Hb 13:20. Ἰησοῦς ὁ κ. ἡμῶν 1 Cor 9:1. ὁ κ. ἡμῶν Χριστός Ro 16:18 (the only pass. in Paul without Ἰησοῦς). ὁ κ. ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός Ac 15:26; Ro 5:1, 11; 15:6, 30; 1 Cor 1:2, 7f, 10; 6:11 v.l.; 15:57; 2 Cor 1:3; 8:9; Gal 6:14, 18; Eph 1:3; 5:20; 6:24; Col 1:3; 1 Th 1:3; 5:9, 23, 28; 2 Th 2:1, 14, 16; 3:18; 1 Ti 6:3, 14; Js 2:1; 1 Pt 1:3; 2 Pt 1:8, 14, 16; Jd 4, 17, 21 (also TestSol 1:12 D). ὁ κ. ἡμῶν Χριστός Ἰησοῦς AcPlCor 2:5; cp. AcPl Ha 8, 17=Ox 1602, 20f/BMM recto 22. Ἰησοῦς Χριστὸς ὁ κ. ἡμῶν Ro 1:4; 5:21; 7:25; 1 Cor 1:9; Jd 25 (Just., D. 41, 4). (ὁ) Χριστὸς Ἰησοῦς ὁ κ. ἡμῶν Ro 6:11 v.l., 23; 8:39; 1 Cor 15:31; Eph 3:11; 1 Ti 1:2, 12; 2 Ti 1:2 (ὁ ἡμέτερος κ. Χριστὸς Ἰησοῦς Just., D. 32, 3 and 47, 5 al.). Χριστὸς Ἰησοῦς ὁ κ. μου Phil 3:8. ὁ κ. μου Χριστὸς Ἰησοῦς AcPl Ha 7, 29. ὁ κ. αὐτῶν Rv 11:8.—W. other genitives: πάντων κ. Lord over all (cp. Pind., I. 5, 53 Ζεὺς ὁ πάντων κ.; Plut., Mor. 355e Osiris; PGM 13, 202) Ac 10:36; Ro 10:12. κ. κυρίων (cp. En 9:4) Rv 17:14; 19:16.—That ‘Jesus is κύριο’ (perh. ‘our κύριος is Jesus’) is the confession of the (Pauline) Christian church: Ro 10:9; 1 Cor 12:3; cp. 8:6; Phil 2:11 (on the latter pass. s. under ἁρπαγμός and κενόω 1. Cp. also Diod S 5, 72, 1: after Zeus was raised ἐκ γῆς εἰς τὸν οὐρανόν, there arose in the ψυχαῖς of all those who had experienced his benefactions, the belief ὡς ἁπάντων τῶν γινομένων κατὰ οὐρανὸν οὗτος εἴη κύριος; s. also 3, 61, 6 Zeus acclaimed ‘God and Lord’).—In J the confession takes the form ὁ κύριός μου καὶ ὁ θεός μου J 20:28 (on the combination of κύριος and θεός s. θεός, beg., and 3c).—JFitzmyer, The Semitic Background of the NT Kyrios-Title: A Wandering Aramaean—Collected Aramaic Essays ’79, 115–42; s. also 87–90.δ. In some places it is not clear whether God or Christ is meant, cp. Ac 9:31; 1 Cor 4:19; 7:17; 2 Cor 8:21; Col 3:22b; 1 Th 4:6; 2 Th 3:16 al.ε. of other transcendent beingsא. an angel Ac 10:4 (JosAs 14:6 al.; GrBar 4:1 al.; ApcZeph). p. 129 Denis.ב. in contrast to the one κύριος of the Christians there are θεοὶ πολλοὶ καὶ κύριοι πολλοί many gods and many lords 1 Cor 8:5 (cp. Dt 10:17); we cannot say just what difference, if any, Paul makes betw. these θεοί and κύριοι; unless we have here an hendiadys, the apostle may imply that the κ. are of lower rank than the θ. (sim. Did., Gen. 248, 5. On the many θεοί and lesser divinities cp. Maximus Tyr. 11, 5ab θεὸς εἷς πάντων βασιλεὺς κ. πατήρ, κ. θεοὶ πολλοί, θεοῦ παῖδες [= δαίμονες 11, 12a], συνάρχοντες θεοῦ. Ταῦτα κ. ὁ Ἕλλην λέγει, κ. ὁ βάρβαρος; 8, 8ef. Also Diog. L. 8, 23 the saying of Pythagoras, that humankind must τοὺς θεοὺς δαιμόνων προτιμᾶν=honor the deities more than the divinities or demi-gods δαίμονες; Heraclitus, Fgm. 5 divides the celestial realm into θεοὶ καὶ ἥρωες. S. also κυριότης 3 and, in a way, PGM 36, 246 κύριοι ἄγγελοι; s. also θεός 1).—On the whole word s. WGraf Baudissin, Kyrios als Gottesname im Judentum u. s. Stelle in d. Religionsgesch., 4 vols. 1926–29; SvenHerner, Die Anwendung d. Wortes κ. im NT 1903; Dssm., LO 298ff [LAE 353ff]; BBacon, Jesus as Lord: HTR 4, 1911, 204–28; WHeitmüller, ZNW 13, 1912, 333ff; HBöhlig, D. Geisteskultur v. Tarsos 1913, 53ff, Zum Begriff κύριος bei Pls: ZNW 14, 1913, 23ff, ʼΕν κυρίῳ: Heinrici Festschr. 1914, 170ff; WBousset, Kyrios Christos2 1921 [Engl. tr. JSteely ’70]; PWern-le, ZTK 25, 1915, 1–92; PAlthaus, NKZ 26, 1915, 439ff; 513ff; Heitmüller, ZTK 25, 1915, 156ff; Bousset, Jesus der Herr 1916; GVos, The Continuity of the Kyrios Title in the NT: PTR 13, 1915, 161–89, The Kyrios Christos Controversy: ibid. 15, 1917, 21–89; EWeber, Zum Gebrauch der κύριος-Bez.: NKZ 31, 1920, 254ff; ERohde, Gottesglaube u. Kyriosglaube bei Paulus: ZNW 22, 1923, 43ff; RSeeberg, D. Ursprung des Christenglaubens 1914; JWeiss, D. Urchristentum 1917, 351ff; Ltzm., Hdb. exc. on Ro 10:9; Burton, ICC Gal 1921, 399–404; WFoerster, Herr ist Jesus 1924; AFrövig, D. Kyriosglaube des NTs 1928; ELohmeyer, Kyr. Jesus 1928; EvDobschütz, Κύριος Ἰησοῦς: ZNW 30, ’31, 97–123 (lit.); OMichel, D. Christus des Pls: ZNW 32, ’33, 6–31; also 28, 1929, 324–33; Dodd 9–11; LCerfaux, ‘Kyrios’ dans les citations paul. de l’AT: ETL 20, ’43, 5–17; FGrant, An Introd. to NT Thought ’50, 130–37; PÉLangevin, Jésus Seigneur ’67; IPotterie, BRigaux Festschr. ’70, 117–46 (Luke); JKingsbury, JBL 94, ’75, 246–55 (Mt); FDanker, Luke ’87, 60–81; DZeller, 925–28 (lit.).—B. 1330. Schürer II 326. DELG. M-M. EDNT. TW. Spicq. Sv.
См. также в других словарях:
Ζεὺς σωτὴρ καὶ νίκη. — См. Бог нам прибежище и сила … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
бог нам прибежище и сила — Ср. Ein feste Burg ist unser Gott! Крепкая твердыня наш Бог! Лютер. 1531 (Гимн). Ср. Ζευς σωτήρ και νίκη. Зевес спаситель и победа. Xenoph. An. 1, 8, 16. (военный лозунг.) Ср. Бог наше прибежище и сила, скорый помощник в бедах. Псал. 45, 2. Ср.… … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона
Бог нам прибежище и сила — Богъ намъ прибѣжище и сила. Ср. Ein’ feste Burg ist unser Gott! Пер. Крѣпкая твердыня нашъ Богъ! Лютеръ. 1531 (Гимнъ). Ср. Ζεὺς σωτὴρ καὶ νίκη. Пер. Зевесъ спаситель и побѣда. Xenoph. An. 1, 8, 16. (военный лозунгъ.) Ср. Богъ наше прибѣжище и… … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
παρεγγυώ — άω, ΜΑ 1. συνιστώ, υποδεικνύω (α. «τοῡτ ἐγὼ παρεγγυῶ», Μένανδρ. β. «εἰρἡνην ἡμῑν παρεγγυᾷ», Επιφάν.) 2. διατάσσω, εκδίδω εντολή (α. «καθὼς ὁ Νόμος παρεγγυᾷ», Γρηγ. Νύσ. β. «ταῡτα παρηγγύα πρός τινα», Άννα Κομν.) μσν. υποδεικνύω, υποδηλώνω αρχ. 1 … Dictionary of Greek
ЗЕВС — • Ζεύς, Iupiter, сын Кроноса и Реи (Hesiod. theog. 453), отсюда Κρονίων, Κρονίδης, Saturnius; брат Посейдона, Гадеса, Гестии, Деметры и Геры, муж Геры, могущественнейший и высочайший из богов греческого народа, державный властитель… … Реальный словарь классических древностей
SOTER — I. SOTER Graece Σωτηρ, ita magnum, teste Cicerone Orat. 7. seu Act. 4. Verr. ut Latinô verbo exprimi non possu; Is est nimirum Soter, qui salutem dedit. Nempe ut censer Becmannus de Origin. L. L. in voce Iuppiter: servivit causae suae (Tullius,)… … Hofmann J. Lexicon universale
РУССКИЙ УКАЗАТЕЛЬ СТАТЕЙ — Абант Άβας Danaus Абанты Άβαντες Абарис Άβαρις Абдера Abdera Абдулонома Абдул Abdulonymus Абелла Abella Абеллинум Abellinum Абеона Abeona Абидос или Абид… … Реальный словарь классических древностей
Geflügelte Worte (Antike) — Alpha und Omega, Anfang und Ende, kombiniert zu einem Buchstaben Diese Liste ist eine Sammlung alt und neugriechischer Phrasen, Sprichwörter und Redewendungen. Sie beschreibt ihren Gebrauch und gibt, wo möglich, die Quellen an. Graeca non… … Deutsch Wikipedia
Zeus — Pour les articles homonymes, voir Zeus (homonymie) … Wikipédia en Français
JUPITER — Opis et Saturni fil. in Creta ins. eodem cum Iunone partu editus, et in Ida monte a Curetibus educatus, idque clam patre, qui ex pactione cum Titano fratre initâ, filios suos omnes devorabat. Cum autem in virum adolevisser, cognovislerque etiam… … Hofmann J. Lexicon universale
Liste des prénoms grecs — Sommaire 1 Origine des prénoms grecs 2 Attribution des prénoms 3 Fêtes 4 Transcription et translittération … Wikipédia en Français
